MEHMED ONCU

Home  |  Destpêk  |  Ana Sayfa

JI WEŞANXANEYA SÎTAVÊ DU ROMANÊN DÎROKÎ YÊN NIVÎSKARÊ NAVDAR MEHMET ONCU.
MIJ romaneke sêbare ye, ji van romanan ya yekê:
Helkîna Bayê Xerbî, ya duduyan
Peşkên Baranê, ya sisêyan jî
Pirîskê Berfê ye…
Hersê romanên ku nivîskar Mehmet Oncu weke rêze roman nivîsandî, ronahiyê li wê serdemê, serdema ku çirkeçirka dengê çatiya dewleta osmaniyan tê guhê mirov digre. Dema mirov li rûdanên di van rêzeromanan de rûdayî dinêre, gelek agahiyên ku ji gel hatî veşartin aşkera dibin, qod û şîfreyên xapandina xelkê kurd deşîfre dibin û mirov serdeyî kîmyeya şar û bajarên kurdan dibe. Dek û dolab, fên û fît, hîle û entrîkayên dewletên wek alman, îngîliz û fransiz li ber çavan tên raxistin. Kuştin û sirgûnên li ser xelkê ermenî û sûryanî tên sepandin bi awayekî çîptazî tên ber çavan, belê di vê navberê de buxtanên ku li xelkê kurd hatî kirin, nerastbûna tavanbarkirina vî gelî zelal dibe.
Di romanê de gelek çîrokên dramatîk ên ku bi kuştin û qirkirina xelkên ermenî û sûryanî bi dawî dibin hene. Hemû çîrokên di vê rêzeromanê de heyî, bi awayekî rewanbar diherikin tên, li ber deriyê binemala Kework Manûsyan digihîjin hev û hevdu dibirin.
Romana pêşî, yanê Helkîna Bayê Xerbî, bi xewna Wartûhiya jina Kework destpêdike, bi çîroka Bêdrosê ku ji hêla çelpesûqekî bi navê Ûsê Kerro va hatî kuştin bi dawî dibe.
Romana duyemîn “Peşkên Baranê”, bi êlankirina seferbegligê ya di sala 1914’an de destpêdike, bi koça ermeniyan ya di sala 1915’an de berdewam dike û bi çîroka Wartûhiya jina Kework ya ku herdu kurên xwe yên bi navên Mîsaq û Qarapêt dispêre binemaleka kurd û qizilbaş bi dawî dibe.
Romana sêyemîn ya bi navê “Pirîskên Berfê” jî bi nameya Gedero Mayrik a ku sirgûnî Dêrazor dibe û paşê tê li Şarê Helebê dijî destpêdike û bi mirana lehengê wê yê bi navê Mîsaq Manûsyan a di sala 1944’an de li Parîsa paytexta welatê Fransayê diqede.
Hûn herdu romanên pêşî yên bi navê “Helkîna Bayê Xerbî” û “Peşkên Baranê” bixwînin, romana sêyemîn ya bi navê “Pirîskên Berfê” hûnê paşê bixwînin, ji ber ku ku hîn ew ne amadeyî çapê ye.

TC devleti kurulduğunda tüm Kürdler KÜRDCE biliyordu.
TC devleti kurulduğunda sadece bir avuç Kürd Türkçeyi biliyordu. Geri kalanların hepsi sadece Kürdçe biliyordu.

Bugün bir Kürdü KÜRDÇE bilmiyor diye suçlamak yanlıştır.
Neden Kürdçe öğrenmiyorsun demek doğrudur.
-Kürdçe öğrenmen için sana nasıl yardım edebilirim, demek doğrudur.
-Hangi kitapları istiyorsun. Hangi sözlükleri istiyorsun? demek doğrudur.

* * *
Bir Kürd Kürdistan'da ise ve Kürdçe öğrenmemişse suçlanır.
Güney Kürdistanda 3 sene kalan birinin bülbül gibi Kürdçe konuşması gerek.
Ama Çin'de olan birine:
"- NİYE ÇİN'DE Kürdçce öğrenmedin?" demek kemalizmin Kürdü küçük düşürme politikasıdır. Siyasi olarak bir saldırıdır.

Kürd olup da kürdce konuşmayanlar bênamûstur, demek kemalist ahlaksızlık ve kemalist bir saldırıdır. Kürdçe bilmeyen Kürdü Türklüğe itmek içindir, cahilliktir.

* * *
Kürdçe sözlük isteyen, grammatik, alfabe isteyen bana e-mail adresini ÖZELDEN YAZARAK benden isteyebilir. (PDF olarak)

İngilizce bilip de Kürdçe öğrenmek isteyenler için çok güzel bir sözlük var.

Kürdce bildiği halde yazamayanlar için ise Mehmed Uzun'un romanları var.

Kürd edebiyatı ile ilgilenen biri kesin olarak Mehmed Uzun'un tüm romanlarını dikkatle okumalı ve tüm kelimeleri tek tek incelemeli.

* * *
En son Kürd Atasözleri kitabı çıktı.
Mehmed Öncü'nün dev bir eseri.
Eserden öte bir kişinin bir kurum kadar, Kürd milli kimliğine büyük bir hizmeti.

M. Öncü Kürd diline, Kürd kimliğine, tek başına bir kurum kadar hizmet etmiş. tebrikler, Kürd dilini sevenler kendisine minnettardır.

13.09.2022 Atina

Ali Karduxos

KURDISH AUTHOR

Foundation For Kurdish Library & Museum