J.
Ihsan Espar
Binê asma çirisiyaye de
NIVÎSÊN XWENDEKARAN
- Ji dersên kurdî
Titeln översatt till svenska: Ett urval ur studenternas texter från kurdiska undervisningen
Författare: J. Ihsan Espar
Boken "Ett urval ur studenternas texter från kurdiska undervisningen" av modersmålsläraren och författaren J. Ihsan Espar, som framgår i titeln är ett urval av kurdiska texter som är sammanstälda från kurdiska modersmålsundervisningen som författaren själv har hållit med sina studenter genom åren.
Förutom i Södra Kurdistan - "Irak", hålls idag kurdiska modersmålsundervisning i världen endast i Sverige och Sverige var först med att ge kurdiska barn som är bosatta i Sverige att läsa och skriva på sitt eget språk. Den första kurdiska modersmålsundervisningen i Sverige startade 1983. Sedan dess hålls kontinuerligt kurdisk modersmållsundervisning vid förskolor och skolor i Sverige.
Läraren Espar har sedan många år arbetat i Sverige som modersmålslärare. I denna bok har han sammanställt ett urval ur sina studenters texter i sex spännande och lärorika ämneskattegorier: a- intervjuer med elever, b- elevbrev, c- elevernas reseskildringar, d- elevporträtter, e- elevernas bokrecensioner, f- sagor från elever. Boken innehåller även färgbilder av de elever som skrivit dessa texter. En guldgruva för pedagoger.
Goran Candan, BTJ Lektör för kurdisk litteratur
Dilopê Zerrî, nameyê kitabê sîîran yê J. Îhsan Esparî yo. Kitab hetê Wesanxaneyê Vateyî ra hezîrana 2008î de ginayo çape ro û 55 rîpelî yo.
Dilopê Zerrî, nameyê kitabê sîîran yê
J. Îhsan Esparî yo. Kitab hetê Wesanxaneyê Vateyî
ra hezîrana 2008î de ginayo çape ro û 55 rîpelî
yo.
Kitab de 17 tene sîîrî ca gênê. Sîîrî goreyê nustisê wextî ra amey rêzkerdis. Mavajî, sîîra tewr verêne “Wesar” nîsane 1991 de nûsîyaya.
Resmê qapaxê kitabî yew tabloyê hunermendê namdarî yê resman Mehmûd Celayîrî ra yo. Panc tene resmê rindekî ke tabloyanê Mehmûd Celayîrî ra se detay amey weçînitis zî mîyanê kitabî de cadîyayê. Tabloyî bi xo zî manenê sîîre.
No kitabê sîîran yê pancine û kitabê hîris û çarine yo ke Wesanxaneyê Vateyî wesaneno. Qelbê edebîyatê kirmanckî (kurdîya zazakî) Vate de dana piro.
Sîîrê J. Îhsan Esparî sîîrê
hîsanê heyecaninan yê ciwanîye nîyê. Sîîrê
ey serwext û pewte yê, krîstalîzekerde yê. Merdim
gama ke sîîranê ey waneno, derhal tey vejeno ke saîrê
înan hunerê xo ra, sînorê zanayîsê xo ra,
malzemeyê xo ra wes haydar o. Bi sebr, hêdî-hêdî
neqesneno. Wes zano ke kura de vindeno, kamca de se vano.
Sîîrê J. Îhsan Esparî wayîrê ê sîyanî yê ke sênê heme dîwanan de pere bikî:
“Qisayî estê
zelal ê, krîstalî
hîsdar ê, sîîrkî
cewherê mezgî,
ahengê vengî
û sey zerrnê safî,
sey yaqutê sûrî
vêrenê
dîwanê heme homayan de.”
Sîîrê J. Îhsan Esparî yew cuyo rastikên ra, hîskerdisanê rastikênan ra ameyê ditis. Labelê vatiso sîîrkî ra tawîz nêdayo. Naye sîîre xorîn kerda. Coka leze xo veradano xorînîya hîsanê wendoxî:
“Sima ra zewqê sarî aseno?
Lengerîyin Çanqaya de ronisto.
Linge esta linge ser, temase keno
demewo ke dewe vesena, deweke vesena,
zerre çizeno, qesba vesena.
Ez nêzana sey Neronî sîîran zî waneno?”
Sîîrê J. Îhsan Esparî ge-ge sey yew hîkaya yan zî fotografê ke mîyanê desmalêka neqisnayî de pêsîyayê, xo musnenê merdimî:
“Cendirme kozik de neternaye.
Teber ra ne veng yeno ne hes.
Zereyê kozikî gillî ra ters.
Kozik ardî.
Herre serdine,
herre hêrsbîyaya.
Kerreyî abiasan.
Ge-ge bereqêno gî estarî
Se ke ti ra vajo “ti hema nêsî?”
Nika bivejyaynî yew ganî
Yo ka kas biko linga tifingî.
Timo a yo ke nê cay ey rê heram bî.”
Kitabê sîîran yê J. Îhsan Esparî Dilopê Zerrî edebîyatê ma de yew penceraya xoser a.
Sîîre, eke se ra panc îlham bo, se ra neway û panc ked a. Keda ke sîîre heq kena, J. Îhsan Esparî texsîr nêkerdo. Coka kitabê ey sîîre de, edebîyatê ma de kalîte bineyna kerdo berz.
*
Adresa Wastisî:
Vate Yayinevi
Katip Mustafa Çelebi Mah. Tel Sok. No: 18 Kat: 3
Beyoglu / Istanbul
Tel: 0 212 244 94 14
E-post: kovaravate@yahoo.com
*
J. Îhsan Espar Kam o?
J. Îhsan Espar 1956 de Pîran de maya xo ra bîyo. Ey 1979 de, Dîyarbekir de Înstîtuyê Perwerdeyî qedênayo. Demeyêko kilm Kurdistan de mamostetîye kerda. Ameyîsê Cuntaya Eskerî ya 1980î ra pey, semedê xebata ey a sîyasî polîs ci geyrayo. Menga nîsana 1982 de Kurdistan ra vejîyayo, 1983 de sîyo Swêd û nika zî uca ciwîyêno. J. Îhsan Esparî Swêd de zî unîversîte de tarîx, îlmê cematkî û aversîyayîsê ziwanê ciwananê diziwanîyan wendo.
Hetanî ewro gelek nusteyê ey ê kurdkî (kirmanckî, kurmanckî), tirkî û swêdkî, hîkaye û sîîrî ey ê kirmanckî kovar û rojnameyan de nesr bîy. O, Grûba Xebate ya Vateyî reyra ziwanê kurdkî û bi taybetî lehçeya kirmackî ser o xebitîyêno. Û hûmara yewine ra hetanî nika redaktorîya kovara Vateyî keno.
Kitabê ey:
Tanî Estanikî û Deyîrê Ma, Çapa yewine
Wesanên Rewsen, 1995 Berlîn, Çapa diyîne Wesanxaneyê
Vateyî, 2004 Îstanbul
Beyi Se Bena?, Wesanxaneyê Vateyî, 2004 Îstanbul
Ferhengê Kirmanckî (Zazakî)-Tirkî û Tirkî
-Kirmanckî (Zazakî), çapa yewine 2001, çapa diyîne
ya hîrakerdîye 2004 Îstanbul, (No Ferheng, Grûba Xebate
ya Vateyî reyra amade kerdo.)
Rastnustisê Kirmanckî (Zazakî), 2005 Îstanbul (No kitab,
Grûba Xebate ya Vateyî reyra amade kerdo.)
Dilopê Zerrî, Wesanxaneyê Vateyî, 2008 Îstanbul
Kitabê ke tadayê (tercume kerdê):
Besîkçî, Îsmaîl, Çend gotin li ser ronakbîrên
Kurd, 1992 Bonn (Tirkî ra kurmanckî, J. Îhsan Espar &
Amed Tîgrîs)
Nordqvist, Sven, Dema Findo biçûk bû û winda bû,
2001 Stockholm (Swêdkî ra kurmanckî)
Defoe, Daniel, Robinson Crusoe, 2005 Îstanbul (Swêdkî ra kirmanckî)
Hugo, Victor, Notre – Damea Parîsî, 2005 Îstanbul (Swêdkî
ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Kresa Emma, 2007 Stockholm (Swêdkî ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Tûte û Malîne, 2007 Stockholm (Swêdkî
ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Emmaya Eksî, 2007 Stockholm (Swêdkî ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Tûte bi Pisê Kay Keno, 2007 Stockholm (Swêdkî
ra kirmanckî)
Wolde, Gunilla, Tûte Hurdî yo, 2007 Stockholm (Swêdkî
ra kirmanckî)
Löfgren, Ulf, Rindo kincanê xo suweno, 2008 Stockholm (Swêdkî
ra kirmanckî)
Nordqvist, Sven, Xuska min li ku ye? 2008 Stockholm (Swêdkî ra kurmanckî)
Foundation For Kurdish
Library & Museum