Ünlü Kürdolog Kanat Kalashevich Kurdoev yani Qanatê Kurdo (1909 –1985) tarafından "Zaza Araştırması" adıyla 575 sayfa olarak hazırlanan el yazması Rusya Bilimler Akademisi Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsü Oryantalist Arşivi'nde bulunmakta olup, üç bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde Zaza Kürtlerinin tarihi ve etnografyası, dilin tarihçesi; ikinci bölümde fonetik, morfoloji, sentaks vs açılardan Zazacanın gramatik analizi; üçüncü bölümde ise derlenen çeşitli Zazaca metinler bulunmaktadır.

Qanatê Kurdo'nun 1939 yılında Batum'daki Zaza Kürtlerinden derlediği metinler de bu çalışma içinde yer almaktadır. Bunlar arasında, çeşitli diyaloglar, hikaye-masal, deyim-atasözleri ve şarkılar bulunmaktadır. Bu metinlerden bir kısmını Zare A. Yusupova tarafından hazırlanan aşağıdaki makaleden okuyabilirsiniz:*

Metinlerden birinde, Zazaların kendilerini tanımlarken "Kürd" anlamında "Kırd" telaffuzunu kullandıklarını görüyoruz. Bu husus, Qanatê Kurdo'nun da dikkatini çekmiş ve ilk bölümde bu hususa şu şekilde değinmiş:**

".....
Zaza ve Kurmanci'deki "u, ı" gibi sesli harfler, telaffuzun diyalektik varyantlarını temsil eder; örneğin Kurmanci ve Zaza'da "Kırd" ve "Kurd" kelimelerini karşılaştırın. Her iki kelime de "Kürt" anlamına gelir. Ayrıca Kurmanji'de "kuştin" ve Zaza'da "kiştiş" (öldürmek), ve Zaza "di" ve Kurmanci "du" (iki) vb.

Zaza Kürtlerinin kendilerine dedikleri "dımbıli", "dunbuli", "dımli" kelimelerini aynı kelimenin fonetik varyantları olarak değerlendirmek için yeterli neden var.

"Kırd" kelimesi bazı eserlerde Zazalar için bir isim ve öz tanım olarak da bulunur. Bu kelimeyi Zazalar kendileri için, "Kırdasi" kelimesini de Kurmanci konuşan Kürtler için derler. Dolayısıyla, Kürtçe Grameri kitabında, Kamal Badili, kendilerini gerçek Kürt olarak gördükleri için kendilerine "Kırd" ismini ve Kurmanji konuşan Kürtlere ise "Kırdasi" diyerek "Kürdümsü" anlamında kullandıklarını yazıyor. Zazalar, Kürt kökenleriyle gurur duyuyorlar.

Palu bölgesinin Zaza aşiretlerinden birinin lideri Halef Ağa'nın Türk birliklerinin komutanı Dakma-Beg ile halkına hitaben yaptığı savaşı konu alan hikayede, Halef Ağa şöyle diyor:
"Ma şuenî qauxê , metirsî, eskerî Daqme-Begî zav u, hema pyeru tırk î, nêşuenî ma de qauxê bikî, ma pyêrû canmirdî kirdan î, merdeî eširan î, metersî, ma ha şuenî qauxê (L.115):
Anlamı: "Korkmayın, işte savaşa gidiyoruz, Dakma-Beg'in çok askeri var ama hepsi Türktür, bizimle savaşamazlar, biz Kürt kahramanlarıyız (yiğitleriyiz), aşiret halkıyız (erkekleriyiz), korkmayın, biz gidiyoruz."

Kaydettiğimiz hikayelerden birinde de Zaza aşiretinden bir anne oğluna şöyle diyor:
"tu lacê min î, lacê kird î, qusurê tiw çin o (KK): Anlamı:
"Sen benim oğlumsun, sen bir Kürt oğlusun, kusurun (eksiğin, hatan) yok."**

* K.K. Kurdoyev / Texts in the Zaza Dialect from the Region of Batumi
Introduction, Publication and Commentary by Zare A. Yusupova
(Pis’mennye pamiatniki Vostoka, 2018, volume 15, no. 3 (issue 34), pp.96–121)
http://www.orientalstudies.ru/.../PPV_15_3_34_2018_08...

** K.K. Kurdoyev / A Brief Historical and Ethnographical Essay on the Zaza Kurds
Preface and Publication by Z.A. Yusupova
(Pis’mennye pamiatniki Vostoka, 2014, volume 11, no. 1 (issue 20), pp.180–200)
http://www.orientalstudies.ru/.../PPV_1_20_2014_16.