RADIO KURDÎ YA REWANÊ - 1932

RADIO ERIVAN
Kurdish Broadcastings
(Established 1932)

Home  |  Destpźk  |  Ana Sayfa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Karmendê Radyoya Rewanê Keremê Seyad, Lûsîka Hiseyîn û Gulîzera Casim.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Aramê Tîgran

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ordîxanê Celîl guh dide Radyoya Rewanê

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1850'lere kadar Erivan'da 25.000 civarında kürd nüfusu yaşamaktaydı.
Kürdler ağırlıklı olarak Pazuki ve Çemişgezek aşiretlerinden oluşmaktaydı.
1603 Osmanlı-Safevi savaşında bu aşiretler Safevi saflarında savaşmış ve Osmanlı savaşı kaybetmiştir.

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurdish Radio, Rewan 1964: Porsora Sebrî, Nûra Cewarî, Seva Baykoz, Cemîla Celîl & Aslîka Qadir


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Komeke ji karker û bêjerên Radyoya Rewanê, 1989

Rûniştî, ji çepê ve: Cemîla Celîl, Losîna Husên, Ehmedê Kokê û Gulîzara Casim. Û ji piya ji çepê ve: Hesenê Mehmûd, Keremê Seyad û Îşxanê Aslan.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zadîna Şekir

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Egîdê Cimo

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Aslîka Qadir

 

Aslîka Qadir

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Aramê Tîgran

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bêmalê Kako - Yar bêzarê


ME LI KURDISTANÊ SERBESTIYA ÎMANÊ (baweriyê) GEREK E

- Goran Candan

Kurdistan ku dayika şaristanî û bajarvaniyê ye, cara yekê dîn (ol), felsefe, bîrdozî (îdeolojî), zanyarî (ilim) li ser xaka wê peyda bûye. Paşê ji Kurdistanê li temamê dunyayê belav bûye.

Ji serdemên kevin ta î roj, li Kurdistanê, berberiya ol û bîrdoziyan hebûye. Gelek caran jî, ev berberî, bi dostane hatiye kirin - ne bi neyarane. Li nav dilê şêniyên kevnare yên welatê Kurdistanê, mirovayetî, dilovanî û mihrîbanî (rehmanî û rehîmî) her dem hebûye. Lê belê gava nakokiyek ji ber sedema cudabûna ol û bîrdoziyan jî peyda bûye, şer jî bûne.

Di heyamên derbasbûyî de, ev nakokî jî derbas bûne û mirovên li Kurdistana kevin li domanên dirêj bi aştî jiyane, bi qewm û eşîrên xwedî ol û bîrdoziyên cihêreng re, xwe hînî pêkvejiyaneke berdewamî jî kirine.

Kurd jî yek ji ew qewm û milletê mazin e, ku niştevanê welatê kurdan, Kurdistana xwedî erdnîgariya mazin, xwedî gelek ol û baweriyan e. Ji ber ku kurd milletekî pir mazin e û welatê kurdan Kurdistan jî welatekî pir ê fireh û mazin e, li hin heyaman xelkên li ser vî welatê mazin, ji hev dûr jiyane, her yek bûne xwedî bawerî û oleke xweser. Hebûna olên cihêreng loma pir suruştî ye.

Paşê jî, ol li pey hev hatine. Hemû ol, hevdu pejirandine. Lê belê gelek caran zilm û bêmafî, li qewmên biçûk bûye, ku ew ne xwedî oleke wek ola qewmên mazin û serdest bûne. Gelek ji van qewmên biçûk, hatine kuştin û qirkirinê yan jî ji welat rakirinê.

Li vê serdema nûjen, çênabê ku mirov van toreyên kevnare yên hov û barbar her wek xwe û wisa berdewam bike. Gelek caran van hovîtiyan li ser kurdên me yên êzdî hatine
kirin. Li gor tomarkirina mêjûyî, heftê û çar (74) ferman li ser xelkê me yê êzdî hatine rakirin. Fermana dawîn jî, li rêkefta 3yê heyva Gelawêjê/Tebaxê sala çûyî (2014) bi destê tirk û erebên îslambaz, hov û dirinde, li Şingalê pêk hat. Bi deh hezaran kurdên êzdî li nava rojekê hatin kuştin û qirkirin. Bi sedhezaran jî, ji Şingalê hatin derxistin.

Li straneke ji Paş Qefqazê, çîrokek li ser kuştina êzdîyekî têt vegotin. Îslambazek bi navê Feqî, kurdekî êzdî yê bi navê Elî dikuje. Xalê wî stranekê li ser vê bûyerê ji kûrahiya dilê xwe distrê. Ev stran bi dengê dengbêjê kurdê Paş Qefqazê, Bêmalê Kako hatiye strandin. Bêmalê Kako stranbêjekî Radyoya bi nav û deng ê kurdên Kurdistana Paş Qefqazê ye. Radyoya Rewanê cara yekê li sala 1950 li Rewanê (Erîvanê) li Sovyeta caran hatiye damezirandin û ta roja î roj jî bi weşanên xwe bêrawestan her berdewam dike. Li gor agehiyên nivîskar Temûrê Xelîl ji Rewanê, dengbêj Bêmalê Keko apê bavê Temûrê Xelîl: Xelîlê Çaçan bi xwe ye. Dostê min ê hêja Kek Temûrê Xelîl li bajarê Stockholmê li Swêdê dijî.

Gava min vê stranê bihîst, ev gelek domaneke kûr bi ser hîs û hizrên min de barand. Min vê stranê bi dostekî xwe yê xiristiyan ê ji Midyadê, bi Silêmanê Baxsiyan da guhdarkirin, ku ez ji wî jî, hin hîs û hizrên li ser vê yekê bibihîsim.

Me gelek li ser vê mijarê axift. Bi taybetî li destpêkirina stranê ku dibêje: 'Xwedê xirabike Mekkê û Medînê ye' bala me pir kişand. Li gor şirovekirina dostê min ê suryan Evdoyê midyadî, 'kê vê stranê gotibe, li ber vê gullekirina bêmaf û neheq, vê stranê ji kezebeke şewitî û li nav mala xwe gotiye ji tirsan. Ew ne wêribûye ku li derve jî bibêje. Ji ber ku zilm û tahda musulmanên xeşîm û nezan, gelek tund û dijwar bû li ser xelkê me yê olcuda û bi taybetî jî li ser êzidiya.'

Min jî vê got: 'heger teq û jan nedaba kezebê, vê gotinê nedikir. Li ber ew bûyera kuştina xwarzê wî Elî, dil û hinav tevde lê şewitiye hatiye xwarê, feqîro.'

Bi hêviya hevpejirandin û pêkvejiyana xelkên xwedî ol û bîr û baweriyên cihêreng, em ber bi rojên pêş ên azad û dilgeş ve, gavan bavêjin.

Ne ku em jiyan li hevwelatiyê xwe, hevşehriyên xwe, li xwuşk û birayên xwe yên kurd ên xwedî ol û baweriyên cuda bikin dojeh.

Me li Kurdistanê serbestiya îmanê gerek e. Kî dixwaze bawerî bi çi bike, bila bike. Dîsan her weke serdemên berê. Ev e mirovatî..

________________________________________
Risteyên vê stranê:

ELIYÊ XWARZÎ

Elî Xwarzo - Elî Xwarzo Xwedê xirabike Mekkê û Medînê ye, Elî Xwarzo Xwedê xirabike Mekkê û Medînê ye..

Kafirê Feqî gullekê berî bedena Elî Xwarziyê daye vê sibê - reviye ketiye ber taldê mîrata bexîrê ye, le..

Reviye ketiye ber taldê bexîrê ye, nakeve berava eyneliyê ye, le..

Eliyo bela çavê xalê te kor bibin, vê sibê tilî pêçiyê, xalê te na girin melhemekê çêke bide ser devê mîrata birînê ye.

De rabe, rabe, rabe, rabe rabe rabe rabe, Eliyo rabe - De rabe rabe bila serê xalê b'qurban be, le..

* * *

Elî Xwarzo, Elî Xwarziyo felekê çima li me wa kir. Elî Xwarziyo felekê çima li me wa kir.

Kafirê Feqî vê sibê gullekê berî bedena Elî Xwarziyê daye - reviye ketiye ber taldê bexîrê,

Dilê onbaşî-bînbaşî, kafirê roma reş li me şa kir - Bila mala Feqî kul û kavil be vê êvarê, le..

Mêraniya xalê te kir kesî ne kir, çawa mêraniya xalê te di nava êl û eşîra da winda kir.

De rabe, rabe, rabe, rabe rabe rabe rabe, Eliyo rabe - Bila serê xalê b'qurban be, le..

* * *

Lo xalo, lo xaloy lo xaloy lo xaloy lo xalo - Lo xalo vê sibê dilê min bi kîn e kîn e

Wey lo xalo vê sibê dilê min bi kîn e kîn e - Gulla kafirê Feqî çi qas brîna xwarzê te diêşîne el!

Gulla kafirê Feqî çi qas brîna xwarzê te diêşîne - Xalo de tu rabe bike bilezîne cînazê Eliyê Xwarzê l'va orta derîne, le.

De roma reş xayin e, wê te bigere destê zorê cînazê Eliyê xwarziya te bistîne xalo rabe.

De rabe, rabe, rabe, rabe, rabe rabe rabe rabe, serê xwarziyê bila qurban be..

______________________________
ELIYÊ XWARZÎ -1952:

https://www.youtube.com/watch?v=oW9SZkpTzA8

 

 

 

 

 

Aramê Tîgran

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Seryê Bro

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mecîdê Farz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sevavê Egîd

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Efoyê Esed

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gulcera Çerkez

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

SÛSIKA SIMO

Büyük Kürd kadın sanatçı Sûsika Simo’nun nadir bir fotoğrafı…

1925-1977 yılları arasında yaşayan Simo, Kürd müziğine büyük katkılar sağladı. Sovyet lider Lenin’e yazdığı şarkılarla ününe ün kattı.

“Eskiden, eskiden hep yoksulduk
Lenin geldi biz kurtulduk.”


Erivan radyosundaki sesi tüm kürdler tarafından beğeni topluyordu.

SSCB'de kaset üretimi 1986'dan sonra başladığı için Simo'nun bir kaseti bulunmamaktadır.

Simo’nun bir Ermeni’yle evlenmesinin ardından Sovyet Kürd toplumu tarafından uzun süre dışlandı ve acılar çekti. 

 

Sûsika Simo

 

 

 

 

 

 

 

 

Tûkasa Xemo

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Belga Qado

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kezîzera Xelo

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Keremê Erefaty

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Fatima Îsa

 

 

 

 

 

 

 

 

Dawidê Xilo

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ûsivê Sê Bra

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nadirê Efo & Xanima Zazê

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gozela Xato

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mecîdê Silêman

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sibliyê Çaçan

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Memedê Zurbe

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yekem dîktora (speaker) Radto'yê Zeyneba Îbo

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Duwem dîktora (speaker) Radto'yê Eznîfa Reşîd

 

 

 

 

 

 

 

 

Casimê Celîl

 

 

 

 

 

 

 

 

Serkarê Radyoya Rewanê yê salên 1960-70yî Xelîlê Çaçan

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Cemîla Celîl - Kedkareke jêhatî ya Radyoya Rewanê

 

 

 

 

 

 

 

 

Qîza nivîskarê kurd Casimê Celîl, Cemîla Celîl, 1970..

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gundê Şamîranê Memoyê Xalitê Mamo, 1983

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Qîza lêkolîner û xebatkarê granbuha Heciyê Cindî, Nûra Cewarî

 

 

 

 

 

 

Xatûn Nûra Cewarî, wêjeya gelêrî (folklora) kurdî ji devê gundiyan berhev dike. Sal: 1950 -1960.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nivîskar Şikoyê Hesen û serokê Radyoya Erîwanê ya beşa kurdî Xelîlê Çaçan 1957-1981

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Keremê SEYAD ji 60 salan dirêjtir li Radyoya Rewanê xebitiye. Her wisa jî kurê wî Keremê Tîtal û qîza wî Leylaya Kerem jî li radyoyê xebitîne



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Den kurdiska teatern...

1 January 1941
Rewan.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kedkarên Radyoya Rewanê li Yekîtiya Komarên Sosyalîst a Seovyetê-YKSSê ya Rewanê (beşa Kurdî) û hunermendên me yên navdar:
Emînê Evdal, Sûsika Simo û Belga Qado, Kurdistana Rewanê, 1959

 

 

 

 

 

 



RADIO ERIVAN

 

STRANÊN KURDÎ YÊN RÎTMÎK JI RADYOYA ERÎWANÊ
Li Ser Youtub'ê

 

 

ZEYNEVA ÎBO
&
EZNÎVA REŞÎD

 

KURDISH ARTISTS

 

 

 


Foundation For Kurdish Library & Museum