GIRÎDAX
AGIRÎ
ARARAT KURDISTAN E
AGRİ (kurdî) - AGNİ (sanskrit) - ARARAT (ermenkî)
Navê rastî yê vî çiyayê kurd: AGRÎ ye..
Çiyayê Agrî (Ararat) 5137 m
Bilindtrin çiya ye li Rojhelata Navîn
Mount Ararat, 5137m - Kurdistan
Muhayyel Türkiye Kürdistan'da meftundur.
Not Kurdistan, but Turkey wil lbe burried here
Girîdax û beiek ji gola Wanê
Gundê Meya Bajarê dîrokî ya ku, li Günbuldu Gundê Diyadîn ya Agiriyê ye.
Li nêzîkî gundî şikeft hene.
(Ağrı’nın Diyadin ilçesine Bağlı Günbuldu Köyünde sarp kayalıklara oyularak yapılan tarihi ‘Meya Antik Kenti’ görkemiyle büyülüyor.
Köyün yakınında bulunan ve uzaktan kale görüntüsü veren yerleşim yeri kayalıklar içerisinde çok sayıda mağara, tapınak, oda ve tandırlık barındırıyor.
Kürdistan çıplak insanlığın medeniyete eriştiği ilk alandır)
AGIRÍ (AĞRI) İLİNE BAĞLI İLÇELER:
Avkevir: Taşlıçay
Bazîd: Doğubeyazıt
Dûtax: Tutak
Gihadin: Diyadin
Pitnos: Patnos
Xemur: Hamur
Zêdkan: Eleşkirt
Firokxaneya Ehmedê Xanî (2015)
Ağrı Doğubeyazıt'ta bulunan İshak Paşa Sarayının temeli, Kürd Evdî (Abdi) Beg tarafından 1680'lerde atılmış olup, oğlu İshak ile torunu Mehemed tarafından inşaatı daha sonra tamamlanmışdır. 1829'da sarayı ziyaret eden Fransız seyyah Parrot, Abdi Beg'in torunu (Mahmud'un oğlu) Behlül Paşa'nın misafiri oluyor. Paşa'nın namazı sonrası sohbet ediyorlar. Seyyahın tabancasını ödünç alan Paşa, uzakta yanan muma ateş ederek söndürüyor. Bir bilim adamı olan Friedrich Parrot, 5 kişilik ekibi ile birlikte Ağrı Dağı'nın zirvesine tırmanan ilk Avrupalıdır. Sarayı 1830'larda ziyaret eden ve çizen diğer bir seyyah ve arkeolog Texier: "Bey'in dedesi inşa etmiş burayı ve onun mezarı da avlunun bir köşesindedir"
Travel to Ararat. Published in 1893. The book contains information about Kurds
Ağrı Krallığı Uygarlığı (Urartu)
Kral II. Rusa tarafından MÖ 680-639 yılları arasında Eldaruni Nehri'nden (Hrazdan Nehri) Karlini şehrine su yönlendirmek için bir su kemeri inşasının anısına dikilmiş çivi yazılı bir yazıt.
II. Rusa döneminde, urartu, Ararat krallığının doğu cephesini işgalcilerden korumak için Rewan"da ("Erivan") yakınlarında ünlü "Karmer Bloor" kalesi inşa edildi.
MÖ 776'dan kalma, Ağrı Krallığı (Urartu)
Urartu kralı I. Argişti'nin Argiştikhinli şehrinin inşasından bahsettiği iki çivi yazılı tablet
kralı I. Argişti'nin Argiştikhinli şehrinin inşasından bahsettiği iki çivi yazılı tablet.
1- Tablet #1 diyor ki: "Arghishti ben Minwa konuşuyor. Görkemli bir kale inşa ettim ve ona adımı Argishtikhinli verdim. Arazi vahşiydi. İçinde hiçbir şey inşa edilmedi. Nehirlerden dört kanal inşa edildi. Bağları ve meyve bahçelerini böldüm. Orada kahramanlıklar yaptım... Argishti, Ben Minoa, güçlü kral, güçlü kral, Bianelli kralı, Toshba hükümdarı."
2- Tablet #2: "Tanrı Haldi'nin büyüklüğüne yemin ederim ki, bu kanalı Minoa oğlu Argişti inşa etti. Arazi ıssızdı ve burada kimse yoktu. Haldi'nin lütfuyla bu kanalı Argişti yaptı. Minoa oğlu Argişti , güçlü kral, büyük kral, Toshba'nın hükümdarı Bianelli'nin kralı ".
Açıklamalar:
-Bianlı: Ağrı Krallığı'nın bilindiği isimlerden biridir.
Toshba: Eski Ararat krallığının başkenti. Şehir daha sonra Viani, Van olarak anılmıştır.
-Tarihi Argishtikhinli şehri bugün, kurulduğu kalenin kalıntıları olan modern Ermenistanın Aramavir şehrinin yakınında yer almaktadır.
RABÛNA AGIRIYÊ - KURDISH ARARAT UPRISING
