KÜRD - HIRVAT/KROAT - SERB

- NİÇİN  HIRVATLAR  KÖKLERİNİ KÜRD VE KÜRDİSTAN’A  BAĞLIYORLAR?

 

Home  |  Destpêk  |  Ana Sayfa

 

 

 

Balkanlı halkların hem anatomik, hem etimolojik ve hemde kültürel bakımdan NEDEN kürdlere ve kürdçe'ye benzediklerinin cevabı
kürd tarihinde saklıdır.

 

Kroatia – Croatia – Kurdhatiyan:


Hırvat halkı (Croatia), tarihsel olarak Güney Slav uluslarından biri olarak tanımlanır. Dil, kültür ve etnik köken açısından Avrupa’nın Slav halklarıyla akraba kabul edilir.[^1] Ancak alternatif görüşler, Hırvatların kökeninin Kürt halkıyla (Kurdhatiyan) bağlantılı olabileceğini iddia etmektedir.

Bu görüşe göre “Horvat/Hrvat” adı, Kürtçe hor (ateş, güneş) ve xor/ro (gün, ışık) kökleriyle ilişkilendirilmiştir.[^2] Kürtler, Hırvatlara hâlen “Xorvat” demektedir. Ayrıca, eski Yugoslavya döneminde bazı Hırvat aydınlarının, “Biz Kürdüz” (Kurdi-z) ifadesini kullandığı ve bu iddialarını kendi dillerinde kaleme aldıkları eserlerde işlediği aktarılmaktadır.[^3] Ancak bu eserlerin, Yugoslavya’nın ulus-devlet yaratma politikaları çerçevesinde yok edildiği, çok kültürlü hafızanın silindiği belirtilmektedir.[^4]

Antik Dönem ve Kürt-Med Bağlantısı


Kürtlerin tarihsel kökeni, antik Med İmparatorluğu (MÖ 7.–6. yüzyıl) ile ilişkilendirilir.[^5] Medlerin Pers İmparatorluğu karşısında gerilemesi ve nihayetinde parçalanması, Kürtlerin tarih sahnesinde dağınık biçimde yaşamaya başlamalarına yol açmıştır.

Demografik Değişim: Medlerin çöküşüyle birlikte Kürt toplulukları Mezopotamya, Anadolu ve İran’ın dağlık bölgelerine yayılmıştır.[^6]

İnançsal Değişim: Kürtler tarih boyunca Zerdüştlük, Hristiyanlık ve İslamiyet gibi farklı inançlarla temas etmiş; bu değişimler Kürt kimliğinde katmanlı bir kültürel yapı oluşturmuştur.[^7]

Slav Göçleri ve “Horvat” Tartışması

MS 6.–7. yüzyıllarda Slav halkları Karadeniz’in kuzeyinden Balkanlar’a göç etti.[^8] Bu göç dalgasına katılan bazı toplulukların, İranî kökenli unsurlar taşıdığı yönünde görüşler vardır.[^9] “Horvat/Hrvat” adının bu dönemde ortaya çıkması, bazı araştırmacılara göre, Kürtçe veya İranî kökten gelen isimlerin Slavlaşarak yeni bir etnik kimliğe dönüşmesinin göstergesi olabilir.

Alternatif etimoloji:

Hor (Kürtçe: ateş, ışık) + vat (aidiyet, topluluk).
Xor/ro (gün, güneş) → “Xor-hat” (güneşten gelen).
Bu yorumlara göre Hırvat adı, aslında Kürt kökenli bir halkın yeni coğrafyada kimlik değiştirmesiyle kalıcı hale gelmiş olabilir.[^10]

Azınlıktan Çoğunluğa: Demografik ve Kültürel Baskılar

Tarih boyunca, yer değiştiren veya yeni coğrafyalara taşınan halklar, çoğunluğun kültürü tarafından asimile edilmeye zorlanmıştır. Bu süreç üç düzeyde okunabilir:

1. Dilsel Asimilasyon:
Horvatların Slav dillerini benimsemesi, eski dilsel köklerin kaybolmasına yol açmıştır. Tıpkı Kürtlerin Osmanlı ve modern devletler içinde dillerini kaybetme baskısıyla karşılaşmaları gibi.[^11]

2. İnançsal Dönüşüm:
Slav Hristiyanlığı, Hırvatların dini yapısını belirlemiştir. Oysa Kürt kökler, antik dönemde Zerdüştlük gibi İranî inançlarla ilişkiliydi. İnanç sistemlerindeki bu dönüşüm, kimliksel sürekliliği kırmıştır.[^12]

3. Siyasi Baskılar:
Yugoslavya örneği, ulus-devletlerin çok renkli kimlikleri tek tipleştirme çabasının güncel yansımasıdır. Bu bağlamda “Kurdhatiyan” hafızası silinmeye çalışılmıştır.[^13]

İki Görüşün Kesişim Noktaları

Ana akım bilimsel görüş: Hırvatlar Slav kökenlidir; Balkanlara 6.–7. yüzyıllarda göç etmiştir.[^14]
Alternatif görüş (Kurdhatiyan tezi): “Horvat” adının Kürtçe kökenli olması, ateş/güneş kültü unsurları, genetik ve kültürel kesişimler, Hırvatların aslında İranî/Kürt kökleriyle bağlantılı olabileceğini düşündürmektedir.[^15]

Sonuç:

“Croatia – Kroatia – Kurdhatiyan” başlığı, Hırvatların kökenine dair iki farklı bakışı bir araya getirir: Slav kökenli olduklarını savunan bilimsel konsensüs ve Kürtlerle bağ kuran etimolojik-kültürel tezler.
Med İmparatorluğu’nun parçalanmasından itibaren yaşanan demografik ve inançsal değişimler, halkların yeni coğrafyalarda farklı kimlikler altında yeniden şekillenmesine yol açmıştır. Bu bağlamda Hırvat kimliği, yalnızca bir Slav tarihi olarak değil, Balkanlar ile Mezopotamya arasındaki derin tarihsel etkileşimlerin ürünü olarak da okunabilir.

Mehmet Şeker

Kaynaklar:
[^1]: Fine, J. V. A. The Early Medieval Balkans. University of Michigan Press, 1991.
[^2]: Hassanpour, A. Nationalism and Language in Kurdistan, 1918–1985. Edwin Mellen Press, 1992.
[^3]: Smith, A. D. National Identity. University of Nevada Press, 1991.
[^4]: Banac, I. The National Question in Yugoslavia: Origins, History, Politics. Cornell University Press, 1984.
[^5]: Herodotos. Tarih (Histories), Kitap I.
[^6]: Minorsky, V. “The Kurds.” Encyclopaedia of Islam, Leiden: Brill, 1960.
[^7]: Asatrian, G. “Prolegomena to the Study of the Kurds.” Iran & the Caucasus, Vol. 13, 2009.
[^8]: Curta, F. The Making of the Slavs. Cambridge University Press, 2001.
[^9]: Ćirković, S. The Serbs. Blackwell, 2004.
[^10]: Hamp, E. P. “On the Name of the Croats.” Indo-European Studies, 1976.
[^11]: Hassanpour, A. Kurdish Language Policy in Turkey. 1992.
[^12]: Boyce, M. Zoroastrians: Their Religious Beliefs and Practices. Routledge, 2001.
[^13]: Ramet, S. Balkan Babel. Westview Press, 1992.
[^14]: Fine, J. V. A. The Early Medieval Balkans. University of Michigan Press, 1991.
[^15]: Kaya, M. Kürt Tarihi Üzerine Denemeler. Avesta Yayınları, 2013.
Darko Rundik’in “Kürdistan” Bestesi
Rundik’in “Kürdistan” için bestelediği eser, yalnızca bir müzikal kompozisyon değil, aynı zamanda tarihsel bir hatırlatmadır. Bu beste üç açıdan önem taşır:
1. Kimliksel Yansıma: Sanatçı, Balkan coğrafyasının çok katmanlı kimliğini müziğinde görünür kılarak, Kürt-Hırvat bağlarına işaret etmektedir.
2. Kültürel Direniş: Ulus-devletlerin bastırmaya çalıştığı çok renkli hafıza, müzik aracılığıyla diriltilir.
3. Sembolik Köprü: Balkan müziği ile Ortadoğu ezgilerinin harmanlanması, iki coğrafya arasındaki ortak tarihsel hafızayı temsil eder.
Dipnot:
Azınlık Hafızasının Sanatsal Dili
Med İmparatorluğu’nun parçalanmasıyla başlayan Kürtlerin dağınık yaşamı, Slav göçleriyle Balkanlarda yaşanan demografik dönüşümler ve Yugoslavya’nın tek ulus yaratma politikaları, halkların kimliksel baskılanmasını beraberinde getirmiştir.[^5] Bu tür asimilasyon süreçlerinde sanat, bastırılmış kimliklerin yeniden görünür olmasını sağlar. Rundik’in eseri, işte bu bastırılmış hafızanın ses bulmuş halidir.
��Darko Rundik Kürt kökleri için hazırladığı beste:
https://youtu.be/_xHFmqiU6w0?si=GLuUiKiay4nEyccH
#Croatia – #Kroatia – #Kurdhatiyan
#DarkoRundik #mehmetseker

 

 

 

 

 

 

 

 

Om de serbiska kläder som kallas för "kurdiska" i boken som heter Det gamla Serbiens historia


Är serberna de sarabra stammar som gick med i Mediska Imperiet efter att Mediska Imperiet utökade sina gränswervästerut.
Sarabra betyder halshuggare på kurdiska. Serberna har också behållit det kurdiska namnet Goran som betyder Gordean (Kurdistan).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DIVLIM KURDISTANOM (Vahşi Kürdistan) Karl May 1960

Geştvanê almanî 1842-1942

Pirtûka xirwatî

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mala Hîza anku mala biçûk

Hırvatistan'ın ünlü Michelin yıldızlı restoranlarından olan Mala Hiza hı ırvatça Küçük Ev demektir

Hırvatça (Güney Slav dilleri grubunda) ve kürdçe (Hind-Avrupa ailesinin ARYANÎ kolunda) farklı kollar olsa da, ikisi de Hind-Avrupa dil ailesinden geldiği için, her iki dilde köken bakımından bazı ortak ya da benzer kelimeler bulunabiliyor. Bu kelimeler bazen aynı kökten gelir, bazen de tesadüfen benzer görünür.

Size birkaç örnek yazıyorum:



Benzer köklü / aynı anlamlı kelimeler:

1. Mādar (kürdçe: dê / dayik) – Majka (hırvatça: anne). Her ikisi de Hind-Avrupa kökünden méh₂tēr (“anne”). Telafüzü farklılaşsa da köken aynı.
2. Bira (kürdçe: bira – kardeş) – Brat (hırvatça: erkek kardeş). Aynı kökten gelir, Proto-Hind-Avrupa bhrāter.
3. Nav (kürdçe: ad, isim) – Ime (Hırvatça: isim, ad), Kürdçedeki “nav” ile Slav dillerindeki “ime” farklı ama ikisi de Proto-Hint-Avrupa h₁nōmn̥ (“isim”) kökünden. Ama 'nam' kökü aynı.
4. Ziman (kürdçe: dil) – Jezik (hırvatça: dil): Farklı biçimde olsa da ortak kökten.
5. Çar (Kürtçe: dört) – Četiri (Hırvatça: dört). Hint-Avrupa kwetwóres kökünden.
6. Ron (kürdçe: aydınlık) – Rano (hrvatça: sabah erken)
7. Ser (kürdçe: baş, üst) – Sred(a) (Hırvatça: orta, merkez)
8. Dar (kürdçe: ağaç, odun) – Drvo (Hırvatça: ağaç)


Sayılar (çok benzer kökenler)
• Kürdçe: yek, du, sê, çar
• Hırvatça: jedan, dva, tri, četiri
→ hepsi aynı eski Hind-Avrupa sayı köklerinden geliyor. Daha doğrusunu söylersek; hepsi bütün Hind-Avrupa dillerinin kökeni olan PROTO-KÜRDÇE'den gelmektedir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Soran  Hemereş’in Hırvatların iddialarına dair kaleme aldığı makalenin özetini çevirerek okuyucularla paylaşmak istiyorum. Hırvatlar cephesinde bu konuya dair bir eser yayınlanmıştır.

Dr. M. Rac ve Dr. S. Budimir; “Hırvatlar tipolojik olarak Slav halklarına benzemiyorlar. Daha çok kürd ve ermenilere benzemekteler.”
(Hırvatlar’ın Antropolojisi Çalışması)

Prof. Dr. B. Gusic; ”Hırvat kabilelerinin isimleri Aryeni bir halk olan kassitlerle aynıdır.”

 

Aso  Zagrosi

Bir  tarihçi  olarak   zorla   bazı  ulus ve   kişileri    Kürdlere   bağlama   yönündeki   konular  beni  rahatsız ediyor.  Bana  göre   buna  benzer  girişimlerin  ezici   çoğunluğu   Kürd  ve  Kürdistan  tarihine  hizmet  etmiyor.

 

Fakat,  Hırvatlar  meselesi   farklıdır.   Hırvatları  köken olarak  Kürdlere  yada  İranlılara bağlamaya çalışan  Kürdler değil,   bu  konu  ile  meşgul olanlar Hırvatlardır.  Bir  kaç  yıl  önce    Kürdistan Hükümetinin   bir yetkilisi  Hırvatistan’ı   ziyaret etmişti.   Görüşmeler  esnasında    Hırvatistan’ın  bazı  üst yetkilileri   Kürdlere    kökenlerinin  Kürdlere  ve  Kürdistan’dan  bu  bölgeye  geldiklerini  söylüyorlar.   Bu   konu  üzerine    o dönemler    Kürd   medyası   durdu,  fakat   daha çok  söylenti  olarak   değerlendirdiler.  Bir  çok  defa   bana   Hırvatların  bu  iddiasının   tarihsel  gerçekliği var mı  yok mu?  diye  soruldu.

 

Bu   soruya  cevap vermek  için    Hırvatların  kim  olduğunu  ve  bu  düşüncenin  nasıl ortaya  çıktığına  bakmak   gerekiyor. 

 

Hırvatlar,  Hırvatça  konuşan bir  halktır.   Hırvat  dili   Hint-Avrupa  dil grubunun  bir  kolu  olan   Slavca ‘ya bağlıdır.  Bu gruba   bağlı olan  diller, Rusça, Bulgarca,  Sırpça,   Polonyaca ,  Slovence  ve  daha başka  diller vardır.     Hırvatistan ülkesi,    Hristiyan tarihi boyunca    Katolik ve   Ortodokslar  arasında   mücadele  sahası oldu.    Hırvatların  komşularının  bir  çoğu   ve  özelikle  rakipleri  Sırplar   Ortodoks olmalarına   Hırvatlar    Katolik  mezhebine  bağlılar.

 

Hırvatların   Hırvatistan’da   iktidarları  9.yüzyıldan beri  ortaya çıkmıştır.  İlk  önceleri  Hırvatistan,  Macaristan-Avusturya   hükümdarlığı altındaydı..  Daha  sonra  15. Yüzyılda   Osmanlıların  saldırısına   uğradı.   Birinci Dünya  Savaşı  sonrası  ise   Hırvatistan      Yugoslavya’nın  bir  parçası oldu,  ki   dilleri  Slav   dil grubuna  bağlı    Sırplar   hakim  unsurdu.  7.yüzyıldan itibaren  Slavlar   Balkanlara  akın ettiler.  Hırvatlar  Balkanların bir  parçası  olarak      Slavların  büyük göçü ile karşı karşıya kaldılar.   Bu  Slav  halklarını bugün  Sırp,  Bulgar,   Sloven  ve  Makedonyalar olarak  karşımıza   çıkıyor.

 

Hırvatlar da  bir  çok  halk gibi   tarih   kanallıyla   ulusal  kimliklerine  şekil vermek  istiyorlar.  Hırvatların  bu girişimi    bir  çok defa   kendilerini   komşu halklardan  ve  özellikle  Birinci Dünya  Savaşı  sonrası  bölgede  etkili  güç  haline  gelen  Sırplardan  ayırmaktır.   Bazı  Hırvat  araştırmacıları     Hırvatlar   her ne kadar   bugün    Slav  bir   dili  konuşuyorlarsa da,   aslen  Slav  değillerdi.   Süreç  içinde   yavaş yavaş    asıl  dillerini  unuttular ve  bugün   Slavca  konuşuyorlar  diyorlar.  Bu  tezi  ileri  süren   Hırvat  araştırmacıları      İran ve  Kürdistan’dan    bölgeye  geldiklerini,   dillerinin    İran  ve  Kürdistan dillerine  yakın  olduğunu   söylüyorlar.

 

 


İlk medenı bır yaşama geçmiş kürdlerin kıyafetleriyle çok büyük benzerlikleri var. Hırvatlar da tarihi Kürdistan coğrafyasından Balkan'lara göç eden kavimlerden bir tanesidir.

 

 

Hırvatlar arasında bu tartışma yeni değil ve eski bir tarihçesi var. 1797 yılında Hırvatlı bir araştırmacı olan Josip Mikoczy-Blumenthal yayınladığı doktora çalışmasıyla teorik sürecini başlatıyor. Bu doktora tezi “Slav grubuna dahil olan Hırvatların, asılları MED olan Sarmatilere dayanıyorlar” ana başlığı altında yayınlanıyor. Araştırmacı bu çalışma ile her ne kadar Hırvatlar Slavca konuşuyorlarsa da asılları Med olan Sarmatilere dayanıyor demek istiyor. İşin ilginç tarafı 1918 yılında Yugoslavya Devleti kurulduktan sonra bu doktora çalışmasını yok ettiler. (https://en.wikipedia.org/wiki/Josip_Mikoczy-Blumenthal ) Bugün bir çok Hırvat’a göre Yugoslavya’ya hakim olan Slav nasyonalistleri bu akademik çalışmayı yok ederek Hırvatların geçmişini ve tarihini unutturmak istediler. Yugoslavya devleti 70 yıl ömrü boyunca Hırvatların kökleri Kürd/İran ve Hind-İran dayandıran yazı ve araştırmalara izin vermedi. Bu konuda yazmaya çalışan insanlar tutuklandılar. Bundan dolayı bu doktora çalışmasının yok edilmesinin sorumluluğunu Yugoslavya devletine bağlıyorlar. Aktüel olarak bu teori Hırvatlar içinde çok rağbet görüyor. 1991 yılında Hırvatistan’ın bağımsızlığından sonra bu teoriye ilişkin çalışmalar yeniden canlanmaya başlandı ve bilimsel araştırma merkezlerin gündemine girdi. Sonuç olarak bazı Hırvat araştırmacıları bu konuya dair ciddi çalışmalar yaptılar. Bu araştırmacılar dilsel olarak yaptıkları araştırmalarda Hırvatların asıl dilinin Slavca değil, İrani dillere yakın olduğuna dair bir dizi örnek getiriyorlar. Hırvatistan’da yapılan sıcak tartışmalar ve araştırmalar sıradan insanlar üzerine ciddi bir etki yaptı. Sıradan insanlar “biz Kürdistan’dan geldik” diyor ve başka bir şekilde Kürdistan’dan söz ediyorlar. Hırvatların en meşhur ses sanatçısı DARKO RUNDEK “KÜRDİSTAN” adlı bir Stran’ı besteleyip seslendirdi. (https://www.youtube.com/watch?v=i57myBYitjM) Bir Hırvat müzik grubu “Xoşe Hawraman” adlı stranı tümüyle Kürdçe seslendirdi.( https://www.youtube.com/watch?v=rPcGWx_jitc )


Ayrıca yazar “Kruat”, “Kurd” ve “Kurt” termojileri arasında bağlantı kuruyor. Ayrıca yapılan DNA araştırmalarında Hırvatların Slav halklardan ziyade % oranında Kürdlere ve Ermenilere benzerlik gösterdiğini aktarıyor. Genetik olarak Hırvatların Kürdlere çok yakın olduğunu bazı kaynaklara dayandırıyor.

 

Kaynaklar:
___________

Soran Hemereş Kurd kî ye, London, 2013

- "Are Croatians European or Iranian?" Croatian Genealogy Newsletter 9 (12 Jan. 2004): 2. Print.
- “Identity of Croatians in Ancient Iran” Iranian Chamber of Society (11 Jan. 2017)
- Tomicic, Z and Lovrik, A (1998) Identity of Croatians in Ancient Iran, Zagreb and Zlatko Tominic Publisher, Zagreb-Tehran.
- Vukcevich, I (2004) Croatia: Ludwig von Gaj and the Croats are Herrenvolk Goths Syndrome, Xilibris Corporation, USA.


YouTube:

https://www.youtube.com/watch?v=i9tLvKmq6VE

 

 

ç

 

 

 

 

Yunanlılar başta olmak üzere bütün Balkan halklarının kökeninin KÜRDİSTAN olduğunun bir başka göstergesi;
bütün Balkan halklarının dil, kültür, folklor ve giyim kuşamının tamamen KÜRDİ kaynaklı oluşudur.
Resim: Tıpa-tıp kürd kıyafetlerine benzeyen bulgar kıyafetleri içindeki iki genç bulgar kızı

 

 

 

 

 

 

HISTORICAL KURDISTAN

 

 

 


Foundation For Kurdish Library & Museum