Subarî - SUBARTU
ZÊBARÎ
Ancient Kurdistan
The kingdom (city states) appeared in Kurdistan, upper the Tigris and Euphrates rivers, specifically between Khabur and the Zagros Mountains.
The Subarians are one of the oldest known inhabitants of Kurdistan and the Near East.
The name Subartu is mentioned in several languages:
In Sumerian ( Su-bir), (Su-bar),(Šubur) kur Su-bir.ki
Akkadian (Subartum), (Šubari)
In Assyrian (Šubaria / Šubarri),
Egyptian Archive (Subari)
Ugaret Texts (Šbr)
The shortened Sumerian form (su-ki / su-ki) comes from (su-bir)
Where (Su = meaning the people of Su) and (bir = heaven, later steppe or county)
Oldest mention of Subartu
The term super / subartu entered history since the third millennium BC as a country located between (Parahši / Paraxşî) and Ilam (Khuzestan) and the Amanos Mountains (Afrin)
Narm-Sin Akkadian considered Gutian and Lullubians regions as part of Subartu and was ruled by leaders bearing the title Ensi subartu.
(Drievr) later says he found texts indicating that the Su inhabit a province.
(Karda / Uma-Da Kar-da.ki) and that it was located south of Lake Wan, and accordingly: the Kurdish lands (Kurdistan) between Lake Wan and western Kurdistan ("Nord Syria") were named in the Sumerian cuneiform texts And Akkadian countries (Su and Kurda), which included the province of (Kurda / Qurda).
It was mentioned in the writings of King I-Aatm around 2470-2430 B.C. He was the third king of the first dynasty of Lagash.
Likewise, in the Sumerian mythological epic Enmerkar and the Lord of Aratta lists the countries where the "languages are confused" as Subartu, Hamazi, Sumer,
It is mentioned as a state belonging to the kingdom of (Lugal-Ani-Mundu), the king of (Adab)
And in the Akkadian period, it was mentioned as one of the four regions surrounding Akkad, in addition to Sumer.
And in the Egyptian Tell el-Amarna archive by Akhenaten as a geographical area
Subartu was mentioned until the eighth century BC in the poem Erra, along with other lands that also bothered Babylon until
And he continued to respond until the Achaemenid era in the time of Cambyses II.
Often times the Assyrian kingdom was associated with Subartu after the Amorites tribe led by Shamshi-Adad conquered the Subarians city Ašur and established a kingdom for himself and took from the name of the Subarians god (Ašur) as a god of his kingdom and a name for his people and his land.
Subartu Border:
It is not possible to set borders with certainty, but in all cases they were confined between the Zagros Mountains on the east side and the Khabur River on the west side.
During the third millennium BC, Subartu was exposed to occupiers
The first: It was the time of King Ana-tum
Second: The time by Sargon of Akkadian 2340-2284 BC
But it is a habit and it attacked Sumer and the city of Ur with the help of the Elamites.
The inhabitants of the land of Su and the inhabitants of the land of the enemy Ilam have reached (Ur).
Subartu, (Sümerce "Subar", asurice "Mat Subarri", Amarna yazıtlarında "Subari", Ugarit dilinde "Sbr.") Mezopotamya'nın kuzeyinde, "Yukarı Dicle" olarak tâbir edilen bölge. (Akadça: İna Su-bar-ri), "Subari Toprağı" anlamına gelmektedir. M.Ö. 3300 ile 1200 yılları arasında yazılı kaynaklara geçmiş antik "Subari" halkının yaşadığı bölge olmakla beraber, Subartu'nun sınırları tam olarak bilinmemektedir.
Mardin dolaylarında Subartu bölgesi
Mısır'da bulunan M.Ö. 14'üncü yüzyıldan kalma ve Akad çivi yazısı ile yazılmış belgelerde bir bölgenin adı olarak "Subari" ismi geçmektedir. Sümer, akat ve asur belgelerinde de Subariler'den söz edilmektedir. Aynı kaynaklar, Subartu bölgesinde yaşayan halklar arasında "Guti" ve "Lullubi" halklarından da söz etmektedir.
Subariler'in milliyeti hakkında bugün bir fikir birliğine varılamıştır. Subariler'in Kürd oldukları yönünde arkeolojik ve etimolojik kanıtlar mevcuttur. Kabul gören teze göre, Akad kaynaklarında Dicle'nin kuzeyinde (Hewler ve Hakkâri bölgesi) yerleşik Subariler ile günümüzde yine aynı yerde yerleşik Zubari (Zêbari) Aşireti'nin aynı halk oldukları bilinmektedir.
Asurlular isimlerini nereden aldılar? Kürdistan Uygarlığın Beşiği olduğu için mitlerin, tanrıların, inançların ve dinlerin ülkesidir. Kürdlerin ataları, tarımın, yerleşimin, yazının ve sanayinin keşfinde öncü olmuşlardır. Kürd halkının medeniyet liderliğine rağmen, bugün onları geri adım atmakta ve topraklarında siyasi bir varlığın olmadığı, vatanının bölündüğü, gasp edildiği ve siyasi iradesinin olmadığı dünyada uygarlık sahasında bu olumsuz nedenlerden ötürü ne yazık ki marjinal bir rol oynadığını görüyoruz. Kürd halkını ateşle, demirle yönetiyorlar, kimliklerini, şahsiyetlerini, vatanlarını, dillerini, kültürlerini, tarihlerini, miraslarını, inançlarını ve dinlerini ellerinden alıyorlar, servetlerini yağmalıyorlar. Kürd halkınıı icatlar, yenilikler, bilim, kültür ve sanatla desteklemek için kölelik, aşağılama, bağımlılık zincirlerini kırarak büyük bir uygarlık rönesansı gerçekleştirmek zamanı gelmiştir. Subari kralı Ushpia, büyük Subari tanrısı A-usar "Asor" için tanrıçaya (Inanna) tapınıldığı, akadlar tarafından Ishtar ve bu tapınağa Subaria (Ê- Xurzak- Kurkura) dilinde ad verilmiştir. Ahmed Halil bir makalesinde 'Ê- Xurzak- Kurkura' adının (Ê), 'Xurzak' ve 'Kurkura' olmak üzere üç heceden oluştuğunu, burada 'Ê' 'bir' anlamına geldiğini, ve bu hece subarilerin tanrısının adı 'A-Usar'ın başında da bulunur. Hece 'Xur' ve 'Xurz', Doğu Aryan dillerinde (Zagros dilleri) güneş adının iki şeklidir, çünkü güneş Aryan dinlerinde ibadetin odak noktasıdır. 'Xurzak' kelimesine eklenen 'ak' eki, tekil bir ismi yani kürdçe'de de bulunduğu ve aynı anlamı verdiği için tanımlanamayan tekil bir ismi belirtmek için kullanılan bir ektir. As (darÊk), anlamı (bir ağaç). 'Kurkura' hecesi 'dağlar' anlamına gelir. Böylece, Subari tapınağının adı 'dağların güneşi', 'dağların tanrısı' anlamına gelir. Babilliler tanrı Subari'yi 'Assur', asurlular, tanrıları ve krallıkları için bir isim haline gelen 'Aşur' biçiminde telaffuz ettiler. Babil kralı Hammurabi, tanrıyı 'Aşur' yabancı bir tanrı olarak kabul etti ve bu nedenle Babil kralı Hammurabi tarafından Babil tanrıları arasında dikilitaşında bahsedilmedi. Sonuç:
Kürtlerin atalarının tanrısı Subarid
Asur tanrı |
Lulubi (Lolo) hükümdarı Anubanini gösteren rölyef, Kirmaşan
M.Ö 3000 Zagros bölgesinden yayılan Lulubiler, kürdlerin atalarıdır.
Büyük Sargon'un torunu olan Naram-Sin, Lullubi'lere katliam yapmıştır.
Babil ve asur yazıtlarında Guti, Lulubi ve Subartular aynı millettir.
KÜRDLER - MEDENİYETİN EN ESKİ KAVMİ Medeniyet medeniyet olalı, Kürdistan topraklarından başka bir yerde yaşamamış olan kürdlerin tarihinin 'olmaması' mümkün müdür? |
WELATÊ PÊŞEMÎNAN - İLKLERİN YURDU
GUTI
CORDUENE
HATI-HITIT
MITANÎ
PARTIA
HURÎ