19-20th CENTURY KURDS

Home  |  Destpêk  |  Ana Sayfa

 

 

 

‘Küçük Kambur At’ balesinden geleneksel kıyafetleriyle iki Kürd...
Mariinski Tiyatrosu, 1895, St. Petersburg

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kürd kızları Sovyetler Birliği Yasama Seçimlerini inceliyor. 1937 Tiflis, Gürcistan

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sovyetler Birliği Yasama Seçimlerine geleneksel kıyafetler içinde katılan kürdler, 1937, Moskova (halk oyunları gösterisi de yapıyorlar)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Îsmail Heqî Şawîs, Memduh Selîm Begê Wanî, Ali Seydo Goranî û r
Rûniştî; Emîn Axa Perîxanê û Raxib Beg/ Ev wêne sala 1927an li Libnanê hatiye girtin.

 

 

 

 

 

Kurdish Family c1890

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dayikek û keça wê ji Kurdistan'a Qefqaz'ê - Kurdistan a Sor - LAÇÎN (1953)

 

 

 

 

 

 

Beylerê Temoê Ûso

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurdish men with traditional and modern cloths from Western Kurdistan

Kurds in the transition from an old century to a new century

 

"Kürdler tatlı dilden ve nazik davranışlardan hoşlanırlar, bir meselenin anlattığı gibi; Bir afiyet için on tas su içer, bir gülümseme için bin hizmet ederler."

Mela Mahmudê Beyazîdî

 

 

 

 

 

 

 


 

''Kürdler düşmanları bile olsa misafire dokunmazlar. Kadınlar misafirin elbisesini yıkar, çocuklar ise misafire şarkı söylerler.
Kürdlerde 'misafir' Allah'ın gönderdiği bir konuktur.
Kürdlere göre misafiri onurlandırmayan Allah'ı onurlandıramaz.''

K. Khachaturov, 1894

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



Bir askerlik hatırası fotosu, 1969

Dünyanın en barbar ordusundaki dünyanın en mülayim askeri bir kürd..

 

 

 

 

 

 

Kudret Gunes, 1975

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurdish Girl, 2019

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

K Alicier-Candan, 1952, Diyarbekir

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sê xwuşk, du marîbûyî (zewicandî) yek bûk 1955, Amed

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurdistan's Democratic Party-KDP Secretary Habib Fayli, the French journalist Chris Kuchera and Abdurrezaq Feyli (translater), 1973 Choman

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurdên sosyalîst ên Beyrûd'ê dimeşin 1943

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurdên êzdî li Gurcistanê, 1960

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Seîdê Botî (Sait Alicier)

- "Selax Seîd" ê navdar ê Diyarbekrê
Wêne: Restorana ''Sinan'ın Yeri'' li ciyê wêstgeha mînîbusan (durağa Dolmuşan) li Derê Çiyê 1960
Li nav gul û çîçekan razê..
Mirovekî pir wêrek û pir taybet bû.
Sala 1982an ji ber nexweşiyeke xedar jiyana xwe ji dest da.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



İşgalci islamo-faşist türkler, sömürgeci, inkarcı ve ırkçı bir ideoloji olan terörist islamizm ideolojisi düsturu ile, kanlı dişlerini sıkıca kürdün cüssesine geçirdikleri halde, bu köleci, sömürgeci ideolojiden güç ve kuvvet alan demir bir pençeyle Kürdistan'ın en büyük şehirlerinden tutun ta en küçük yerleşim birimlerine varana kadar bütün Kuzey Kürdistan'ı sımsıkı kavradıkları halde, SANMAYIN ki bu durum artık ilelebet böyle devam edecektir.

Önümüzdeki çok yakın bir dönemde kendinizi birdenbire kürdlerin tamamen kurtulup ve tamamen özgürleştiği bir günde bulduğunuzda, bu karamsar günleri çoktan arkanızda bırakmış olacaksınız.

O gün giderek daha da yakınlaşmaktadır.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hidayet Bedirxan, neviya Bedirxan Paşa, keça Ezîz Çinar, xanima Evdirehîm Zapsû. Keça wê Hale bi Apê Mûsa re şû (mêr) kiriye (zewiciye).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Daweteke kurdan li Gurdistanê 1960

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Xortê Erxeniyê Murad Kurcan & hevala wî 2021

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

BABAM

//Osman AYDIN

Bu fotograf 1955 yılında Elazığ’da çekildiğinde babam 34 yaşında ve Elazığ Maliye Daires’inde memurdu. Vehbi abim ortokul ikinci sınıf öğrencisi, ben Elazığ Murat İlkokulu’nun 5. sınıfında okuyordum.

Babam ortaokul 2. sınıfta iken okulu bırakmış. Sonradan yaşadığı büyük pişmanlık onda okumak, bir ukte olmuş. O eksikliği hep duyumsadığı için kırklı yaşalarda dışardan sınavlara girerek, Ortaokul ve Lise diploması aldı.

Herkesin okumasını istiyordu. Sahip olduğu bütün olanakları bu yolda kullanmaktan çekinmedi. Yalnız iki oğlunu değil, yeğenlerini hatta akraba olmayan çocukları da okuttu. Bizim ev bir öğrenci yurdu gibiydi hep. Bunların birkısmı okumadı ama okuyup meslek sahibi olanlar da oldu.

Bu arada beh ve abim de okuduk. Abim uluslararası sularda gemi kaptanlığı yaptı ve sahasında Türkiye’de aranan isimlerden biri oldu. Ben de avukat oldum.

Babam sevilen ve sayılan biriydi. Hala da onu ananlar saygıyla ve övgüyle anarlar.

92 yaşanda hayata veda ettiğinde ben Almanyada idim. Başucunda olamadım. Ölümünden bir saat evvel telefonla aramıştım ama ulaşamamıştım. Meğer banyo yapıyormuş. Bir saat sonra ikinci kez aramaya fırsat bulamadan ölüm haberini aldım.

Canım babam bizi 28 Aralık 2014 günü bizi bırakıp gitti. Biliyorum istiyerek gitmedi. Çünkü yaşamı da çocuklarını da çok seviyordu. Ama gitti ve biz babasız kaldık.

Seni kaybettiğimizden iki sene sonra birgün Elazığ’da caddede yürürken senin sesini duydum, beni çağırdın. O kadar net duydum ki anlatamam. O ses hala kulağımda ve o sessle birlikte yaşıyorum.

Huzur içinde uyu sevgili babam.

Senin şahsında ölmüş bütün güzel babalara rahmet diliyorum.

NOT: Bu babamla ilk çekilmiş fotografım.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Osman Aydin, Omer Cetin

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Çeto Omerî

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Malbateke kurd ji Başûrê Kurdistan

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Navê jina di wêne de Quba Aslan e.

Ji Kurdistana Sor e.

 

Di gelek çapemeniyên kurdî de, bi taybetî di medyaya civakî de, wêneya Qubaya Aslan wek wêneya hevjîna Mele Mistefa Barzanîyê nemir, Hemayîl xanimê tê pêşkêşkirin. Ev xeletî ye. Ew siware Qubaya Aslan Hesenova ye! Dayka Quba di sala 1936'an de li gundê Karakeşdî, ya navçeya Laçînê hatiye dinê. Navê mêrê wê Muzeffer e. Sê kur û 3 keça wê hene. Piştî dagirkirina Laçînê ji aliyê ermeniyan (1992) wek penaber li Bakûyê dijî. Li ser mîlê wê tivinga bêncîxwar e. HS

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yekem kes ji hêla rastê: Husman Hemdî Bradostî. Wêne li Şîrwan hatiye girtin

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Güzel Gözlü Kürdler

''Kürdlerin etkileyici gözleri var. Dürüst ve cesur olan bu halk, dans etmeyi ve şarkı söylemeyi çok sever. Günlük işler bittiğinde akşam bir araya gelerek siyaset veya farklı şeyleri durmadan konuşur ve tartışırlar.''

K. Khachaturov, 1894

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1961

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurdên Koçgîriyê

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hamo Shero (1850-1933) Kurdê Şingalê

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



BO BRAYEKÎ KURD

"...Ey Kurd! Fîşeka xwe (derb, gule) biparêze
Lê canê dagirkeran nebexşîne!
Veşêre wê ji bo zordarî û pîncên mirinê"

Vassyl Symonenko, 1963, Ûkrayna

To a Kurdish Brother" by Vasyl Symonenko.

This poem is one of Ukraine's most important works of literature & made by author Symonenko a national hero. He wrote it on the occasion of the Kurdish-Iranian war during the time of Kurdistan Republic of Mahabad. The poem quickly became a symbol of the Ukrainian resistance against Russia.


Vasyl Symonenko:

Ukraynalı, Vasyl Symonenko'nun 1963 yılında yazdığı “Kürd Kardeşe” Şiiri
Bu şiir Ukrayna'nın en önemli edebiyat eserlerinden biridir ve yazar Symonenko'yu ulusal bir kahraman yapmıştır. Şiir, Kürd-İran savaşı ( Kürdistan Mahabad Cumhuriyeti) üzerine yazılmıştır. Şiir hızla Ukrayna'nın Rusya'ya karşı direnişinin de bir sembolü oldu.

 



Kürd kardeşe

Dağlar ağlıyor, kana bulanmış,
Düşen yıldızlar düşüyor:
Vadinin yamalarında yaralılar ve gömülü
Aç şovenizm acele ediyor
Ah Kürd, kurşunlarını sakla
Ama katillerin canını bağışlama
Zorbalığın ve ölümün piçleri üzerine
Kanlı bir kasırga gibi düşüyor, bir fırtına gibi
Sadece mermilerin onlarla konuşmasına izin verin:
Sadece senin mülkün için gelmediler
senin adını ve dilini almak için geldiler
Ve oğlunu yetim olarak bırak
Zalimle rıza içinde yaşayamazsın
"O yönetecek" ve sen arabayı çekeceksin
Dargın oldukları insanların kanından yağ alırlar
Şovenizm açık ara en büyük düşmanımızdır
Utançla ihaneti nişanladı
O her şeyi yapacak, sen de ona boyun eğeceksin
Ey Kürd, kurşunlarını sakla...
Onlar olmadan akrabanı kurtaramazsın
Nefretin gücünü uyutma
O zaman, bir slogan olarak, nezaketi alacaksın
Boş bir mezara düşer düşmez
Dünya gezegenindeki son şövenist

Derleyen: Alan Lezan | 26.02.2022


 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurda Rewan

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Seydayê Cegerxwîn û Halûk Argrîn

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Jineke kurd 1950 Şam

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurdên Başîr li Bakur 1990

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Xortê kurd ê koçer

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Seîdê Nado (1874-1916) li Wanê resmê xwe kişandiye. 1900.

Seîd dostê Cîhangîr Axa bû, bi hev re li dijî osmaniyan şer dikin. Ji aliyê papazek ermen ve Seîd tê jehrkirin û wî teslîmê tirkan dikin.
4 salan li zîndana Erzîromê dimîne. Bi hatina rûsan ve zîndan tên valakirin û ew jî sonda rûs, tirk û ermenan dixwe.

Di Şerê Kopê de li dijî sê artêşan (arteşa rûsan, osmaniyan û çeteyên ermenan) şer dike û canê xwe dide. Kurê Nado kurê Dirbaz kurê Elî Axa ye. Ji Mala Siwêr ji êla Cîbiran e.
Bavê Dilşa û Zeko, mêrê Gulnaz Xanê ye. Li ser mêraniya wî kilamên dengbêjan hene

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Muqadem Azîz Akreyî (Aqrawî)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mamosteyê emekdar,Cewoê Emer, rehma Xwedê lê be, emegê wî ser me hemû bineliyê Pampê pir- pir zaf e.
Salê Cewoê Emer serwêrê dibistana gundê Pampê bû, wan sala gelek xwenekar, helbesvan, mamoste, rojnemevan ji Pampê derketin

Kurdên Qefqazê

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Paşa Elaltunbay..
Bi giramî, bi rêz û hezkirin bi bîr tînim..
Mirovekî dilsoz û welatperwerekî jidil yê ji Çoligê bû.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurdeka bi cil û bergên toreyî ..

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Silah kürdlerde babadan oğula miras kalan en hayati bir gereksinimdir çünkü islamo-faşist beş devlet tarafından işgal edilen
Kürdistan'da kürd halkı işgalci ülkelerin işgalci faşist ve islamo-faşist asker ve polisleri tarafından sürekli taciz ediliyorlar.
Silah onurdur, hayatın idame edilmesinin teminatıdır.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kurds are an indo-Europan people

Photo by Masum Suer

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tîpeka gogê (Taxima fotbalê) ya herî ciwan 1999

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Li r ojên sar ên zivistanê .. Rojhilata Kurdistanê

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Heybetiyle at sırtında kürd erkeği ... Gulikan köyü, Aparan Bölgesi / Aran (Qefqaz) 1949

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Malbata hozanvanê kurd Ehmed Muxtar Caf 1921

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Malbatek kurd ji herêmên nêzîkî Çiyayên Zagrosê, rojhilata Kurdistan, 1909

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Du nifş, du kurdên rûken ..

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kürd erkeği, Gümrü (Kafkasya) 1890
Rus Fotoğrafçı Dmitri Yermakov Kafkaslardan Van’a kadar gelmiş ve kürdlerin günlük yaşamlarına dair bir çok fotoğraf çekmiştir.

 

 

 

 

 

 

 


18th CENTURY KURDS


KURDS FROM THE EARLIER CENTURIES



KURDISH WOMEN FROM THE EARLIER CENTURIES

 

 

 


Foundation For Kurdish Library & Museum