FOLKLORA KURDÎ
The Pentatonic (Five Rythms) Kurdish Dances - Our Living Link With Antiquity
Kurdish dances originate from the wine-growing culture.
The Pentatonic (Five Rythms) Kurdish dances originate from the wine-growing culture. The people who produced wine dance ring-dance. Like Kurds and Greeks for example. The other peoples dance either solo or in pairs. They trampled on the grapes and sang. You have to step on the grapes properly to get all the liquid out of the grapes, so these dances are Penta-Tone (five-tone).
Savaşta ve barışta dans eden kürdler - Kurds dancing in peace and war
''Kürd kültürü çok güçlü ve zengindir. Kürd folklorü ve sözlü anlatım komşu halkları etkilemiş ve yayılmıştır.
Özellikle türkler birçok kürdçe eser ve şarkıyı kendi dillerine çevirmiştir.''
Doğubilimci M.Wagner
KÜRDLER TEK TEK OYNAMAZ - TOPLU HALAY ÇEKER (DANS EDER)
Kürdler türkler, araplar veya acemler (farslar) gibi tek başına (solo) oynamaz, çifte telli havalarında göbek atmaz. Kürdler GOVEND denilen toplu şekilde dans eder, oynar, yani halay çeker. Govend oyunu kürdlerin en az 5 000 yıllık dans, sema kültürüdür.
Bu son zamanlarda ve özellkle Xapo ve hdp-çevrelerinde kürdlerin bu güzel, kadim ve anlamlı kültür geleneğini bozan türkler gibi çifte telli göbeği atan kürdler ÇOK ÇİRKİN bir davranış sergilemektedir.
Govend (halay) dansı kürdlerin toplu üretim tarihiyle ilgili bir kültür ve töredir ve bu töre kürdlerden yayılarak, kürdlerin kadim komşuları yunanlılara geçmiştir. Ermeniler Trakya bölgesinden gelip Kürdistan coğrafyasına yakın bir yerde konuşlandıktan sonra, yunanlılar gibi çoğu tarihi kültürel değerlerini en ilk tarım ve pastoral toplumu olan kürdleri taklit ederek edinmişlerdir.
Örneğin govend oyunu şarap üretme kültüründen gelmektedir. Üzümü tam ezip bütün suyunu çıkarabilmek için şarap üzümü üzerinde tepinip neşeli kafiyeli, manzumeli şarılarak söylemek alışkanlığından, kültüründen gelmektedir. Şarab üzümlerinin çok iyi ezilmesi için, beş tempolu bir ayak tepinmesi ile şarap üzümleri üzerinde oynanmıştır.
Daha fazla bilgi için: Buraya Tıkla
“Kürdçe şarkılar Müküs’te yaşayan ermeniler arasında çok seviliyor. Ermeni halkı kürdçe şarkıları o kadar seviyor ki ermenice şarkıların yerini kürdçe şarkılar almış…”
I. A. Orbeli, 1911
Kürd halk oyunları kadar zengin ve çeşitli başka bir halk oyunu dünyada az bulunur. Hem oynayın ve hemde oynatın. Bu vesile ile de bir araya gelip birlikte güzel, hoş ve anlamlı vakit geçirmiş olursunuz. Hatta birlik olmanıza bile kaynak olabilir. Bu konuda İsveç Kürd Federasyonu gibi şimdiye kadar mangalda kül, kasada kürdlere ait para bırakmayan İsveç ve Avrupa’nın diğer yerlerindeki diaspora örgütlenmelerini göreve çağırıyoruz. Daha çok geç olmadan bu basit işi becerin lütfen. Ülkede ise çok acilen, hemen başlanmalı bu çalışmalara. Goran Candan 21.03.2019
Kürd folklor oyunları tıpkı yahudi kürdlerin yapyığı gibi hem kitleselleşmeli ve hemde uluslar arasılaşmalıdır.
Çünkü güzel olduğu kadar da çok enteresan bir kültürel tarihe sahiptir.
Neolitik Dönem Kültürünü yaratan kürdlerin neolitik dönemden beri
oynadıkları ve insanlığa miras bıraktığı derin tarihli güzel bir kültürel gelenektir.
Piştiya Diyarbekrê
''Skillnaden mellan turkisk och kurdisk kultur bör osynliggöras och de kulturella evenemang som heter orientaliska nätter, folkdans- etc, som organiseras av kurder bör hanteras enligt det turkiska kulturarvet och de bör omstruktureras så att de representerar den turkiska kulturen. Genom att utnyttja våra nya tekniska möjligheter bör vi förhindra dem att lyssna på de tre utrikiska kurdiska radiosändningar. Postcensur bör användas mer brett mot kurdisk korrespondens och publikationer. I linje med dessa kan även politiska ingripanden och störningar organiseras” Rapporter med frasen "konfidentiellt" och analyser innehållande rekommendationer skickas till guvernörskapen. I detta sammanhang publicerades till och med en tidning under namnet Yurd Yolu (Fosterlandets väg) 1938 i centrala Bitlis
’(''Türk ve Kürt kültürü arasındaki fark görünmez şekle sokulmalı ve onların tertip ettiği Şark geceleri, folklor ve kültür gayretleri maarif ve kültür sistemimize göre ele alınıp Türk kültürüne temsil edilmelerine çalışılmalıdır. Yeni teknik imkânlarımızdan faydalanarak neşriyat yapan üç dış radyonun dinlenmesine mâni olunmalıdır. Posta sansürü Kürt muhaberat ve neşriyatına karşı daha geniş ölçüde işletilmelidir. Bunlarla uyumlu olarak politik müdahale ve karıştırmalar da tertip olunabilir’ gizli ibareli raporlar ve tavsiye içerikli analizler valiliklere gönderilir. Bu kapsamda Bitlis merkezde Yurd Yolu adıyla 1938 yılında bir gazete de dahi çıkartılır''.)
Koma folklorê ya kurdên ji hêla Stalîn surgûnkirî yên bo Kazakistan'ê li Meydana Sor Moskow, 1989
(Stalîn tarafından Kazakistan'a sürgün edilmiş bir Kürd Halk Oyunları oyuncu grubu Kızıl Meydan Moskova'da 1989)
Koma folklorê Nînok 1978 Kazakistan
Band - Ninok - för kurdisk dans och sång grundades 1978 av de av Stalin deporterade kurderna i Kazakstan.
Folklora ciwan a Bitlis'ê
Kurdên Gurcistanê
Daweta kurda, Tiflîs. Şêwekar: Anton Mîrzoêv
KÜLTÜR JENOSİDİ !!
--- KÜRDLER TÜRKLERİN ETNİK AKSESUARI OLMAK GİBİ BİR AŞAĞILIĞI DAHA NE ZAMANA KADAR KABUL EDECEKLER BÖYLE?
Kültür ırkçıları yüzsüz işgalci reziller!
İnkar ettikleri, yoktur dedikleri bir halkın kültürel değerlerini kendilerinin yapmak için kürdçe söylüyorlar, kendilerinin yapmak için kürdçe dinliyorlar!
Yoksa kürd halkının haklarını kabul ettikleri için değil!
Kürd liderler, siyasetçiler ve sahte aydınlar!
Bu bir soykırımdır! NEDEN bu imhayı durdurmak için hiçbir şey yapmıyorsunuz?
Daha NEREYE KADAR böyle başaşağı gideceksiniz?
İşgalci türklerin yaptığı bu KÜLTÜR JENOSİDİ'nin yanında bu kadının (Selda Bağcan) dönek bir kürd olması o kadar önemli değildir. Dönek kürdlerin olması tamamıyla kürd şahısların suçu değildir. Çünkü işgalci türk devleti, kürd halkı arasında dönekliği yaymak için, uzun onyıllardır son derece ince metodlarla çalışan çok büyük ve çok derin bir döneklik sistemi ağı, döneklik tuzağı oluşturmuştur ne yazıkki. O sadece bir kurbandır.
En büyük zulüm işgalci türklerin kürd kültürünü türklerin, Türkiye'nin yapmaya çalışmasıdır ve bu yağmayı bu katı şekilde yapmayı beceremediklerinde de, kürdleri tüm kültürleriyle birlikte dorudan doğruya böyle topyekün bir şekilde Türkiye'nin bir ETNİK AKSESUARI yapmaya çalışmalarıdır!! İşte tam bunun için türk televizyonlarında kürdçe şarkı söyletiyorlar, işte tam bunun için kürdleri televizyonlarda kürdçe konuşturuyorlar!! Bu lanetli hedef için TRT-ŞEŞ (6) denen kürdçe yayın yapan özel bir türkleştirme televizyon kanalı da açmışlardır.
Artık bu kadar inkar edilmiş, bu kadar alçaltılmış olan insanlığınızın, dilinizin, kültürünüzün kıymetini biraz bilin! Yeter artık!
Bütün türk kültüründe FADIKÊ adlı kürdçe şarkının emsali olmaya aday bile olabilecek hiçbir orjinal şarkı yoktur. Çünkü türk kültürü ve dili, kadim ve köklü kürd kültürüne göre çok yeni ve çok yapmacık, çok güdük kalıyor. Kürd şarkıları insanlığın medeniyet kültürü oluşmaya ilk başladığında, kürdün doğa ile birlikte sürdürdüğü doğal yaşamıyla birlikte oluştu ortaya çıktı. Kürd şarkılarının böyle kulağa hoş gelmesinin sebebi; en az on bin yıllık bir kültürel sürecin süzgecinden damıtılıp gelmiş olmalarındandır. Eski kültür sahibi halklarda bu böyledir. Bütün eski bir kültür sahibi olan halkların kültürü ve şarkıları kulağa hoş gelen anlamlı ve güzel şarkılardır. Ama bugün ''Anadolu türk kültürü'' denen yapma ve yeni kültürde bu asliyet ve zerafet yoktur. Çünkü ''Anadolu türk kültürü'' denen yeni-yapma türk kültürünün HİÇ İSTİSNASIZ bütün kültürel ürünlerinin HEPSİ kadim kürd kültüründen çalıntıdır, alıntıdır ve bunun için anlamsız, işlevsiz ve koftur. Hırsızlıktır, haksızlıktır, zulümdür.
--- Kahrolsun kültür yağmacıları işgalciler ve sömürgeciler!
Goran Candan
Şeva bitlîsiyan li Anqere'yê 1967
Ji destê çepê yê pêşî Parêzer Veysi Zeydanlıoglu
| GOG ÇOKAN --- Kürder ve polo oyunu Kürdçe'de /Gog-Çokan/ denir ve bu oyun kürdler için en önemli spor oyunlarından biriydi ve elbette tehlikeli bir spordur ve riskler içerir. Sultan Selahaddin'in babası Necmeddin Eyüp, bu oyunu oynarken attan düşerek bu spor nedeniyle hayatını kaybetti. İbn Kesir diyor ki: Sultan Selahaddin el-Eyyubi polo oynamakta iyiydi. 1682 yılında vefat eden Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi, Sayahatnameh adlı kitabında kürdler arasındaki bu oyunu detaylı bir şekilde anlatmaktadır. Bu oyun aynı zamanda kürdsüvari kuvvetlerine yönelik bir askeri tatbikattı. Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi (1611-1682), Siyahatnamah adlı kitabında Bitlis Kalesi'ne üçüncü ziyaretinde Kürtler arasında polonun canlı bir tasvirini sunar. Çelebi, Şeref Han Camii yakınındaki Çogan Sarayı'nı gördüğünde, buraya gelip çogan ve dörtnala hünerlerini sergileyen "Ruzki" kabilesine mensup atlı askerleri gördü. Polo muhteşem bir manzaraydı ve cesareti, sabrı ve biniciliği sınamak için harika bir fırsattı. Bazen asaların ıskalayıp atın bacaklarına çarptığı ve zavallı midillinin ya da kısrağın topallamasına neden olduğu oluyordu. Ama atlar o kadar iyi eğitilmişlerdi ki, kedilerin farenin peşinden koşması gibi topu kovalıyorlardı. Oyun aynı zamanda mükemmel bir askeri tatbikattı, ancak bazen top için gerçek, kanlı bir savaşa dönüşüyordu. Oyunun bitiminden sonra, iki takımdan birinin topu kendi kalesine kaç kez götürebileceği, üzerinde anlaşılan bir sayıya göre, örneğin beş veya on olarak sayılır. Kürd şairleri bu oyunu şiirlerinde kullanmışlardır. Şair Molla El Cezeri şöyle diyor: Li ber Cokan u kasoyan Ji derba Turk u Hindoyan Hakkari'li Ahmede Xani ise (1651-1707) aşk destanı "Mem û Zîn burada oyunun terimlerinin bayramdaki aşıkları tarif etmek için şaşırtıcı bir şekilde kullanıldığını görüyoruz. Khani diyor ki: Bazıları çıplak ayaklı, bazıları ise başı açık. Ayaklar raket gibidir ve kafalar top gibidir; yani başları neredeyse ayaklarına değecek kadar alçaktırlar. XANİ, Prens Zaidin'in av gezisini anlatırken şunları söylüyor: Bastonların yanında tokmaklar taşıyıp geyiklerin boynuna atıyorlardı. Khani, Mem'ın en yakın arkadaşı Tacdin ve iki erkek kardeşinin Prens Zaidin'den, Zain'in sevgilisi Mem'ı hapishaneden serbest bırakmasını isteme çabalarından bahsettiğinde, Tacdin bir elçi gönderir ve o da prense Tacdin'den alıntı yaparak şunları söyler: Dördümüzün (Tajdin, kardeşleri ve Mam) kafaları onun iradesinin tokmağının önünde top gibi KÜRD edebiyatında sıkça hem genel anlamda hemde metafor olarak kullanılmıştır. |
Koma Folklora Kurdî 1975 Diyarbekir
Kürdlerin = engellenmez özgürlükçü anarşist bir ruh sahibi olduğu hareketlerinden de anlaşılmaktadır. Dans kişi haleti ruhunun ve mizacının açığa vurumu esnasıdır. -- Binlerce oyun çeşidi içeren kürd halk oyunları çok zengindir. Sonra kürd aileler ve bireyler arasında bir yakınlaşma ve birliğin oluşmasına vesile olan çok çeşitli faydaları olan kültürel bir faaliyettir. Hatta bireyi fiziki ve ruhi olarak geliştirme özelliğine ve kabiliyetine sahiptir. |
-
Serokkomarê Îsraîlê Shîmon Peres li govenda kurdî
İsrail'deki kürd soydaşlarımız kardeşlerimizin nufus sayısı 2022: Dokuz yüz bin civarındadır
Dikkat edin, kürd müziği eşliğinde oynuyorlar. Müslüman kürdler ise tam araplaşıp türkleşerek kürdleri inkar eden bu işgalcilerin kültürüne aşina ve müptela olmuşlardır. Yahudilik ve hıristiyanlık, kürd kültür değerlerine saldırmamıştır, tam tersine kürd kültürünü korumuştur. Ama arap ve türk milliyetçiliği ideolojisi olan islamcılık ise, kürd kültür değerlerine ÖZELLİKLE ve bilinçli olarak sistemli bir şekilde saldırarak geldiğimiz bu noktada kürd kültürünü tamamen ortadan kaldırarak neredeyse yok etmiştir.
Örneğin Kürdistan köylerinde hala oynanan 'Orta Çalê' adlı folklorik kürd halk oyunu çok eskilerden beri oynanan bir kürd halk oyunudur..
İslam öncesi kadınlar da eşlik ederdi bu oyunlara..
Ama islamcılık kürd toplumunda bir numaralı kadın düşmanı bir gelenek yarattığı için artık kadınlar bu oyunu oynamıyor..
İslam oyun oynamayı (folkloru ve kültürü) haram saydığından dolayı eski kürd oyunlarını müslüman olduktan sonra da utanarak, çekinerek oynamaya devam eden kürdler, kendilerini bu islami yasaklara karşı savunmak için “bunlar bizim oyunlarımız değil, ermeni oyunudur” diyorlar ve kürdlerin binlerce yıllık bir kültürel yaşam süreci sonunda yarattıkları kendi şahane kürd kültür oyunlarını göçek ermenilere mal bir ediliyorlar böylece. Hatta göçek türklere ve birde ne günümüzde ve nede tarihte hiçbir üretim yapmamış ve dolaysıyla da hiçbir kültür üretmemiş araplara bile mal edilmekteydiler kendi kültürel değerlerini. Kürdler hiçbir yerden Kürdistan’a gelmediler, üstelik ilk yerleşik kavimdirler.
Rêzdar Kak Zaken û hevalên wî li Newroza 2019an li Ûrşelîmê (Qudsê)
Rêzdar Kak Zaken & Zacharia & û hevalên wî li Newroza 2019an li Ûrşelîmê (Qudsê)
Govenda Kirmanşanê
Irkçı-inkarcı, asimilasyoncu türk tv'lerinde sık sık kürdler sözleri türkçelerştirilmiş kürdçe şarkılar eşiliğinde oynatılıyor ve buna 'birlikte yaşamak', 'halkların kardeşliği' falan deniyor!
Oysa, kürd stranlarını ve diğer kültürel değerlerini çalarak, sözlerini ve içeriğini değiştirerek, kendi dillerine tercüme ederek ve kürdleri de bu suni, yapma, çalıntı stranlar eşliğinde oynatmak eşitlikçi ve saygın bir birlikte yaşamak koşulu asla değildir, tam tersine hiçbir kültürel değer sahibi olmayanların kürd kültür değerlerini yağmalamanın yolunu meşrulaştırmaktır. Kürdlerin binlerce senelik derin bir kültürü vardır, peki türklerin neyi var? Kürdler tarih sahnesinde varken ne çölde araplar, ne steplerde türk ve nede medeniyet sokaklarında yalınayak parsekler vardı. Bütün bunlar belgeli ve ispatlı tarihi olgulardır. Sadece kürd liderler bunu bilmiyor. Kürd tarihini bilmedikleri için de mazlum kürd halkına kaba kölelikten başka hiçbir anlama gelmeyen islam ümmeti sınırları içinde kalmayı telkin ediyorlar veya sahte enternasyonalizmin sahte ve yalan halkların kardeşliği safsatasını yutturmaya çalışıyorlar.
Folklorvanên kurd ji Diyarbekrê
Ermeniler, grekler, asurluların bir bölümü kürd elbiseleri giyer, kürd folkloru oynar, kürdçedeki bazı eski ve temel kelimeleri kullanır ..
- Sizce bu her dört halktan HANGİSİ daha eski?
İşte bu kadar.
Folklorvanên kurd ji Diyarbekrê
Yörüklerin giydiği işlemeli yelek, şalvar ve gömlekler türklerin değil, kürdlerindir.
Toplayıcı, avcı türklerin tarihte HİÇBİR kültürel değer yarattığı asla görülmemiştir.
Folklorvanên kurd ji Diyarbekrê
Keçên kurd ên bedew ên cerhilgir
Kurdên Rewanê (Sovyetê)
| Ha kişû kişû kiş mirîşkê Tew mirîşka min a reş e Hêkan dike sedûşeş e Ha kişûûûû... |
Girêdana cil & bergên kurdên Rewanê (Sovyetê) 1947
 |
kurdên Rewanê (Sovyetê) 1947
 |
 |
Folklorvanên kurd ji Diyarbekrê
Kurdish folkloric dance from the Kurdish Çolig (Bîngol) province
Kürdler hem deli gibi oynar, hem deli gibi sever ve hemde deli gibi savaşır..
Kürdler tutulmaz, kürdler hiçbir kaba sığmaz gözüpek cesur bir millettir ama ne yazıkki kürd liderler hain ve kancıktır.
Kurda Anatolya Navîn
Soldan Abdurahman BULUT ve Paşa Böçkün
Vefatının 38 . yıl dönümü (1981) saygı ve sevgi ile anıyorum. Genç yaşında henüz 20 li yaşlarda iken kayıp etmiştik. Sevgili Paşa'yla birlikte Diyarbakır tarihinde ilk kez 1978'de Diyarbakır Lisesi halkoyunları ekibiyle Diyarbekir folklorunu Polonya'da temsil ederek birincilik ödülünü almışlardı. Mekanı cennet olsun.
Kurdê Qefqazê yê sed sal berê
Kurdên Qefqazê yên îroyîn
Xemla folklorîkî ya kurdên Xorosanê
Cil û bergên KURDÎ NETEWÎ yên herî ciwan
Solda sarhoş edici kürd folkloru müziği ve ritmiyle coşmuş genç Ehmed Bîlal hemşehrisi Paşa Böçkün ile - Saşda ihtiyar delikanlı Ahmed Bîlal
Ehmed Bîlal'in Diyarbekir Kürd folkloru ile ilgili araştıma kitabı
They are NOT TURKS!
They are Turkified and islmized Greeks
All of the Black Sea people are the successors of the ancient Greek (Ponus) civilization.
Although they speak Turkish and although they have been Islamized, they have nothing to do with either Turkishness or Islam, just like the Kurds.
Just like the Kurds, they are the successors of an ancient civilization, as can be seen and understood from their together dancings.
All of the peoples that use to dance together are the successors of ancient civilizations (that means, not hunters, gatherers and plunderers) thay PRODUCED in history. For example, when the Turks are dancing, they do not dance together, they dance solo, so do the Persians, they only dance solo.
Thus, some of our current social and cultural habits and behaviors can be an indication of what kind of people we belong to in history.
History consists of the struggle netween peoples that produced (that means, built a civilization) and the peoples that plundered the products of the peoples that produced and built a civilization. The nunters, gatherers and plunderers never produced, but always hunted, gathered and plundered.
Please notice that, this war of division over Kurdistan is the continuation of this historical plundering paradigm.
| Karadenizlilerin hem halk oyunları ve hemde müziği kürdlen ve yunanlıların oyun ve müziğine çok yakındır: Karadenizlilerin HEPSİ eski Yunan (Pontus) medeniyetinin ardılalrıdır. Bunlar herne kadar türkçe konuşuyorlarsa da ve herne kadar müslümanlaştırılmışlarsa da, tıpkı kürdler gibi bunların da tarihsel bakımdan ne türklükle ve nede müslümanlıkla HİÇBİR alakaları yoktur. Bunların tıpkı kürdler gibi beraber halay çekmelerinden de görüldüğü ve anlaşıldığı gibi eski bir medeniyetin ardılalrıdırlar. Oynarken halay çeken milletlerin hepsi tarihte ÜRETMİŞ (yani avcı, toplayıcı ve talancı olmayan) eski kavim ve medeniyetlerin ardılalrıdır. Örneğin türkler oynarken halay çekmezler, solo oynarlar, farslar da öyle, sadece solo oynarlar. Günümüzdeki bazı sosyal kültürel alışkanlık ve davranışlarımız, bizim tarihte hangi tür bir kavime ait olduğumuzun göstergesi olabiliyor böylece. Tarih, üretmiş (yani uygarlık inşa etmiş) kavimlerle, üretmiş ve uygarlık inşa etmiş kavimlerin ürünlerini talan etmiş, asla ÜRETMEMİŞ ama hep avlayan, toplayan ve yağmalayan kavimlerin mücadelesinden ibarettir. Eğer dikkat etmişseniz, Kürdistan üzerinde halen devam etmekte olan bu paylaşım savaşı, bu tarihi talan paradigmasının devamıdır. |
Civaka kurdên Tîflîsê. - Wênekêş: Tamazi Arabovi
Folklora kurdên êzdî, Rewan/Arran (Qefqaz)
Although Islam does not allow women to dance with men, the Kurds dance together, women-men. In the Arab world, for example, this is still not possible
ERBIL (Kurdistan 24) – Kurdish dance is a wonder. Each town has its own signature dance, and each dance has its own regional distinction and name. The wonder is that there are hundreds of documented Kurdish dances, each one with its own unique rules and movements.
As a result, many dances have yet to be named or even categorized in South Kurdistan, North Kurdistan, East Kurdistan, and West Kurdistan, the Kurdish-populated regions of Iraq, Turkey, Iran, and Syria. Several Kurdistans; so many dances!
Shayee, Govand, Helparke, and Dilan, are four terms for dancing in the Kurdish language, from which one can get a glimpse of the rich culture and long history of the land and people.
“These words are well-known, but there are so many other regional words for dancing such as Chopi, Gopand, Zamawand, and Lohan,” said Kayfi Kareem, a linguist specializing in various dialects of the Kurdish language.
Circle, semi-circle, and straight-line are the three main types of basic movement styles that those who participate must know well. All types of Kurdish dance are done in groups, usually with both men and women dancing together. The performers stand next to one another, shoulder to shoulder, linked by interlacing fingers or by placing one’s hands across each of their dancing neighbors’ lower backs.
The movements and interactions between dancers aligns with aspects of the character and nature of greater Kurdish society.
“Kurdish dance is not individualistic,” said Serbast Karwan, an expert in the field. “It is a community or collective dance, and that reflects the Kurdish society; a collective society.”
Kurmanji and Sorani, two overarching types of Kurdish dance, come from both Kurmanji and Sorani dialects of the Kurdish language. Each dialect has its own specific music for its own special dance.
The movements of Kurmanji dance tend to be sharp, energetic, and complicated, with the body held erect and with participants holding tightly onto each other.
Sorani dance typically has simpler features and steps, with one’s shoulders being continually raised and dropped and the body swaying in a bending, fluid style.
“Kurmanji dance includes Keciko, Cepikli, Garzane, Papuri, Meyroke, Temilav, and Ceceno,” explains Karwan. “Sorani dance includes Gerdun, Cepi, Khanim, Dupa, and Sepeyi.”
Shekhani dance, he said, “is common in Badinan areas such as in Duhok and Zakho.”
The one who leads a Kurdish dance organizes how the space and steps will be utilized. There are different terms for dance leaders, such as the Sergovand, Sercem, and Serchopi. A Gawani, conversely, is another dancer with responsibilities at the back, or end of the chain of people who is responsible to close the line or circle and keep the movement clean and in the traditional fashion.
Kurdish people from multiple nations commonly dance during celebrations such as the Kurdish New Year of Newroz, at weddings, birthdays, picnics, and any other social gatherings.
Each village, each town, and each region has different dances to express different feelings, ideas, or traditions.
“In the Hawraman region, dancers get together for a tough dance in snowy winter to warm up,” Karwan noted. “They wear specific Kurdish costumes such as the balak, klash, pastak, klaw, and jamana.”
With the popular spread of various Western culture across the world, young people in Kurdistan have welcomed Western-style dances and established multiple small groups to perform them and celebrate an interesting mix of methods, according to Karwan.
“The new generation is more responsive to the western dance than to the local one,” he noted. “And that is a bell that warns us to do better to maintain our culture and identity.”
As a counter-reaction to many Western-style dance troupes, some young people have founded local Kurdish dance clubs that perform professionally in the old way at weddings, ceremonies, and seen often on video clips posted on social media.
“The professional Kurdish dance clubs have revived the culture and they perform at a different level,” said Soran Safeen, owner of the Helperkei Kurdi dance club, adding, “The dancers perform in a specific uniform and that distinguishes them from other clubs.”
Safeen also added that although these professional dance groups are often paid for their art, the fundamental aim is to protect an irreplaceable part of the Kurdish identity.
“Our people cannot live without dancing,” he remarked, “and that spirit has kept us alive for centuries.”
Read More: Hip-hop dancers in Erbil aim to unite all four parts of Kurdistan
Govenda kurdên bajarê Göteborg'ê, Swêd (2016)
Di sala 2002an de li paytextê kurdan Dîyarbekirê festîvaleke çandî ya mezin çêbû. Gelek nivîskar û hunermend ji beşên Kurdistanê û ji welatên Ewrûpayê hatibûn.
Ev wêneyê jêrîn min di vê festîvalê de girtiye. Bi dirêjahiya hefteyekî Dîyarbekir bû navenda edebîyat, huner û çandê.
Govenda kurdên Xorosanê c1910
6000 sal berê jinên me govendê digrin, li Aryanamê.
Govenda li ser weşiyên tirî, bo eciqandinê .
Govend sahnesi..
MÖ 8000 yıl önce Newala Çoli
Kürd tarihi ile ilgili bütün deliller İşgalci inkarcı islamo-faşist türk ırk devleti tarafından toplatıldı ve yok edildi. Yok edilemeyenler sular altıda bırakıldı.
Bu imgeler, Karahan Tepe, Xirabreşkê'deki (Göbeklitepe'deki) örneklerle benzerlik taşıyor.
İşgalci inkarcı islamo-faşist türk ırk devleti, işgal ettiği kürdlerin anavatası Kürdistan'ı vatansız türklere vatan yapabilmek için kürd tarihini bilinçli olarak imha ediyor!
Bu aslında bütün medeniyetin tarihini yok etmek demektir. Kürd kültürü ve medeniyeti bir neolitik nehir kültürüdür.Kürdistan dünyada ilk defa ekin ekme sanatı'nın icra edildiği topraktır. Bu bir gurup alman arkeolog tarafından 1990'lı yıllarda yapılan bir bilimsel DNA testi ile ispat edildi.( Bakınız SCIENCE 1997.11.14)
Oldest Art Objeckt Found In Kurdistan: Dance
Çanda govendê bi berhemdêran (uretici) re dest pê kiriye.
Bi taybetî jî berhemdêrên şerabê (avoz) re ..
Kürdistan'da bulunan EN ESKİ tarihi eser kürdlerin ta neolitik dönemden beri govend (dans) ettiklerini gösteriyor.
Ama siyasi islam bu en derin kürd toplumsal-kültürel nakşını neredeyse tamamen ortadan KALDIRDI !!
Suwaro
Zurnevan CIMOYÊ QEREÇ
Zurnevanê Diyarbekrî
Heciyê Cindî/ FOLKLORA KURMANCA
